Σαν παίρνεις το δρόμο για τη Ι. Μονή της Οδηγήτριας βλέπεις αυτό το γραφικό χωριό ν’ αγναντεύει από το μικρό λόφο, τον κάμπο της Μεσαράς.
Ο Σίβας είναι ένα χωριό στολίδι του κάμπου της Μεσσαράς αλλά και της ιστορίας. Ανήκει στον Δήμο Τυμπακίου στην Επαρχία Πυργιώτισσας στην Ν.Δ. άκρη της πεδιάδος της Μεσσαράς σε υψόμετρο 110μ. Η απόσταση του από το Ηράκλειο είναι 62 χλμ. Από 'κει περνάς για να πας στην Μονή της Παναγίας της Οδηγήτριας, ενώ 3,5 χλμ πιο βόρεια από τον Σίβα βρίσκεται ο αξιόλογος Μινωικός αρχαιολογικός χώρος της Φαιστού.
Το ενδιαφέρον είναι πως ένας τόσο μικρός οικισμός έχει τόσο σπουδαία ιστορία και στα χώματά του έχουν γεννηθεί σημαντικές προσωπικότητες που στο πέρασμά τους σημάδεψαν τον τόπο.
Το χωριό είναι γενέτειρα του Οσίου Ιωάννου του Ξένου ή Ερημίτη, (ο Κυρ-Αι-Γιάννης λένε οι Κρητικοί) ο οποίος εργάστηκε για την αναζωπύρωση της Χριστιανοσύνης στην Κρήτη μετά την απελευθέρωσή της από τους Σαρακηνούς από το Νικηφόρο Φωκά το 961 μ.Χ. Τον τόπο γεννήσεως του αγίου τον ονομάζουν σήμερα Τζοβαέρη (από το τούρκικο Cevahir=διαμάντι).
Ο Άγιος Ιωάννης ο Ξένος ενίσχυσε με τον προσωπικό του αγώνα την χριστιανική ζωή του τόπου, κυρίως στο Ρέθυμνο και στα Χανιά όπου έδρασε. Έκτισε κτίρια και ερημητήρια και βοήθησε στην αγροτική ανάπτυξη δημιουργώντας ελαιοτριβεία, μελισσοκομεία και οτιδήποτε μπορούσε και θεωρούσε ότι θα ήταν αναγκαίο για την ανάπτυξη των μοναστηριών αλλά και των φτωχών οικισμών γύρω από αυτά. Έργο του είναι η Μονή και ο ναός της Παναγίας Αντιφωνήτριας στα Μυριοκέφαλα Ρεθύμνης, η Μονή της Κυρίας των Αγγέλων Γουβερνέτου στα Χανιά, καθώς και πολλοί άλλοι ναοί κ μοναστήρια.
Στον Σίβα γεννήθηκε και ο οπλαρχηγός Ιωάννης Σκουντής ή Στεφανάκης, ο οποίος πολέμησε υπό την αρχηγία του Μιχαήλ Κουρμούλη κατά την Επανάσταση του 1821, στην Πελοπόννησο με τον Κολοκοτρώνη και Καραϊσκάκη και έλαβε μέρος στην Επανάσταση του 1866 πλάι στον Ξωπατέρα και στον Κόρακα.
Εδώ είναι γεννημένος κι ο δάσκαλος πεζογράφος κι επαναστάτης Θέμος Κορνάρος.
"Σίβας", η προέλευση του ονόματός του χωριού είναι άγνωστη. Οι περισσότεροι ιστορικοί συγκλίνουν στην περίοδο της Αραβοκρατίας, απ’ όπου και «Σίβας» είναι η Όασις της Αιγύπτου όπου βρίσκεται το μαντείο του Άμμωνα. H ύπαρξη άφθονων φυσικών πηγών στην περιοχή επίσης (από την αραβική λέξη siva, που σημαίνει πηγή) συνετέλεσε στην ονομασία. Κατά τους χρόνους της Βενετοκρατίας ο Σίβας αναφέρεται σε χάρτη ως «Silva» που σημαίνει "δάσος" και αυτό μας αποκαλύπτει την ύπαρξη δασών στην περιοχή.
Όπως και να 'χει ο Σίβας είναι ένα χωριό πανέμορφο, με όμορφους φιλόξενους κατοίκους, με ένα παραδοσιακό καφενέ, που είναι ανάμεσα στα 10 καλύτερα της Ελλάδος και με μεγάλη ιστορία.
Το πρώτο που συναντά κάποιος μπαίνοντας στο χωριό είναι μια πολύ ωραία και χαρακτηριστική πηγή δίπλα ακριβώς στην εκκλησία της Αγίας Μαρίνας. Αυτή η πηγή έχει μεγάλη ιστορία που θα την δούμε πιο κάτω. Στην πλατεία δεσπόζει το παλιό κτίριο του Δημοτικού σχολείου που κτίστηκε το 1864 και δίπλα στο Δημοτικό σχολείο, κτισμένη την ίδια εποχή είναι η εκκλησία του Αγίου Ιωάννη, αφιερωμένη στη μνήμη της αποκεφάλισης του Ιωάννη του Προδρόμου.
Εκεί διαδραματίζονται τα γεγονότα που θα σας διηγηθώ:
Η επανάσταση του 1866-69 μόλις είχε περάσει… Μια επανάσταση που χώρισε Χριστιανούς και Μουσουλμάνους στα δυο και το αίμα έτρεξε ποτάμι σε όλη την Κρήτη!
Στο κεφαλοχώρι της Μεσαράς, στο Σίβα, είχε έλθει ο Τούρκος φοροεισπράκτορας από το γειτονικό χωριό Άγιο Ιωάννη, να εισπράξει το φόρο της δεκάτης
-Ανήμερα τ’ Άι – Γιαννιού του Ριγολόγου ήλθε ο αθεόφοβος στο χωριό, μονολόγησε ο παπα-Σύγκελος…ο παπάς του χωριού.... -Και ήρθε και μεθυσμένος!
Είχε καθίσει στην πεζούλα του Άι Γιάννη και ξέροντας πως οι Ρωμιοί νηστεύουν, έβριζε τους Χριστιανούς, έβριζε τα Θεία και πρόσταξε να του βράσουν μια όρνιθα…
-Αυτό αγά μου δε γίνεται, του λέει ο παπα – Σύγκελος! Η πίστη μας δε μας επιτρέπει τέτοια μέρα να βάλουμε κρέας στο τσικάλι…
-Ποια πίστη σας μωρέ παπά του λέει… -Εδά θα δεις…
Και με ένα σάλτο σηκώνεται, παίζει μια κλωτσιά στην πόρτα της εκκλησίας του Άι – Γιάννη και μπαίνει μέσα. Βγάζει την μπιστόλα του και σημαδεύει το Χριστό στο κεφάλι…
-Μη! αγά μου!!! φωνάζει ο παπάς!- Τι πας να κάνεις;;;
Δεν πρόλαβε να τελειώσει το λόγο του και η μπιστόλα βρόντηξε.
Το βόλι βρήκε το Χριστό στο τέμπλο στο κεφάλι!
Γελώντας και ουρλιάζοντας από ικανοποίηση, ολόχαρος ο Τούρκος βγαίνει από την εκκλησία και ξανακάθεται στην πεζούλα.
-Δε την-ε λογαριάζω παπά την πίστη σου, φώναξε. Δεν φοβάμαι το Χριστό σας…
Μα δεν πρόλαβε να τελειώσει το λόγο του και μια μέλισσα τον γυρόφερε… Πήγε και κάθισε στα χείλη του, χωρίς να πάρει είδηση ο μεθυσμένος και του άφησε όλο της το δηλητήριο...
Το δάγκωμα τον τρόμαξε...Πετάχτηκε ολόρθος…
-Ήντα 'παθες αγά μου; Ρώτηξε ο παπάς…
-Κάτι με δάγκωσε στα χείλη και άρχισα να πρίχνομαι!!! , φώναξε...
Ο Τούρκος άρχισε να πρίχνεται πράγματι και να μην αισθάνεται καλά.
Πήρε τη φοράδα του και πήγε στον Άι – Γιάννη στο κονάκι του.
Το βράδυ φτάνει στο χωριό απεσταλμένος του και χτυπά την πόρτα του σπιτιού του παπα- Σύγκελου.
-Ο αγάς μου είναι βαριά άρρωστος, είπε. Σε παρακαλεί να προσευχηθείς στον Άγιο σας να με κάνει καλά και θα σας φτιάξει ότι θέλετε, μου είπε να σας πω…
Πράγματι ο παπάς πήγε στην εκκλησία και παρακάλεσε τον Άγιο να τον συγχωρέσει όχι γιατί νοιάστηκε πολύ για τον Τούρκο, αλλά γιατί φοβόταν την οργή τους αν πέθαινε…
Γεγονός είναι πως μέσα σε λίγες μέρες η υγεία του βελτιώθηκε!!
Φώναξε τον παπά να τον ευχαριστήσει και να του πει τι θέλει να φτιάξει για το χωριό από ευγνωμοσύνη μα και φόβο στον Άγιο...
Ο παπα – Σύγκελος ρώτησε τους χωριανούς που ζήτησαν από τον αγά να τους φτιάξει γούρνες στην είσοδο του χωριού για να πλένουν οι γυναίκες τα ρούχα και να ποτίζουν τα ζώα τους οι Σιβιανοί.
Κι εκείνος τους έκαμε το χατήρι. Το έργο έγινε… Ανάμεσα σε αυτές τις γούρνες είναι και η όμορφη πηγή στην είσοδο του χωριού.
Σήμερα στο Σίβα στέκουν και τα δυο για να δηλώνουν το θαύμα και να θυμίζουν σε όλους τα γεγονότα αυτά...
Και η τρύπα στο κεφάλι του Χριστού στο τέμπλο του Ναού του Αγίου Ιωάννου και η βρύση στην είσοδο του Σίβα…
Το γεγονός καταγράφεται στην αρχή της δεκαετίας του 1870.
Στη φωτογραφία μέρος της Ι. Μονής Οδηγήτριας στο Σίβα. Εκεί βρίσκεται και ο ιστορικός Πύργος του Ξωπατέρα.
ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΑΙ ΛΑΟΓΡΑΦΙΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ
