Να είσαι ο πρώτος μα να 'σαι ταπεινός...(Μνήμη Αγ.Ανδρέα)

Στην ερώτηση "πες μου έναν Απόστολο", το όνομά του δε θα έρθει πρώτο στη σκέψη. Πρώτους η μνήμη να ανασύρει τον Παύλο, τον Πέτρο ή τον Ιωάννη, αλλά όχι εκείνον... κι όμως, χωρίς εκείνον ίσως όλοι οι απόστολοι που όλοι εύκολα θυμόμαστε, ίσως να μην τολμούσαν να δουν αυτό που εκείνος πρώτος τους έδειξε. Ο Άγιος Ανδρέας δεν είπε πολλά... είπε μόνο ένα... κι αρκούσε αυτό το ένα να του δώσει τον τίτλο του πρωτόκλητου: "βρήκαμε το Μεσσία!" Το να είσαι πρώτος στην πίστη σε κάτι Υπέρλογο δεν είναι απλό, ούτε εύκολο. Πρέπει να δαμάσεις πρώτα τη δική σου λογική που δεν αγαπά τα Υπέρλογα γιατί της ακυρώνουν την εικόνα που η ίδια έχει για τον εαυτό της πως όλα τα γνωρίσει και πως όσα δε γνωρίζει απλώς δεν υπάρχουν... κι έπειτα πρέπει να αντισταθείς στη λογική των ανθρώπων γύρω σου, που για να σε πείσει να την ακολουθήσεις, συχνότερα από συχνά γίνεται επιθετική... Δεν είναι εύκολο να πιστέψεις σε κάτι που μοιάζει παράλογο, μα είναι ασύλληπτα δύσκολο να είσαι ο πρώτος που επενδύει τη ζωή του σε αυτό... κι αυτό είναι το μεγαλείο του Αποστόλου Ανδρέα: πως αν και ο πρώτος, αν και κάλεσε όλους τους υπόλοιπους να ζήσουν ό,τι έζησαν και να γίνουν ό,τι έγιναν, ο ίδιος την πρωτοκαθεδρία δεν την επεδίωξε ούτε την πήρε: άφησε τους άλλους να γίνουν οι πρώτοι στις συνειδήσεις όλων μας... έφτιαξε πρώτους και συνειδητά τους είδε να απολαμβάνουν τις πρωτιές! Αν και πρωτόκλητος δεν είναι πρώτος στη σκέψη μας αλλά παραμένει πρώτος εκεί που μετράνε οι πρωτιές: ο Ουρανός τον τίμησε για την ταπεινή του πρωτιά... είναι ο μόνος μαθητής που μαρτύρησε σαν το Διδάσκαλο που τόσο παθιασμένα αναγνώρισε... κι ακόμα κι εκεί, έγινε πρώτος: ο Απόστολος Ανδρέας δέχτηκε τη μεγάλη τιμή, αλλά την άλλαξε... ο μόνος που τόλμησε να διορθώσει τους διώκτες και να επιλέξει για τον εαυτό του τον τρόπο της εξόδου του... έτσι τους νίκησε ο Ανδρέας τους εχθρούς του: με την ευγένεια της πειθούς του, απέκτησε λόγο στο μαρτύριο του... και τους είδε να τον υπακούν και να ακολουθούν... τους ανάγκασε αθόρυβα να τιμήσουν το Σταυρό του Διδασκάλου του που εκείνοι πολεμούσαν! Ταπεινός ναι, ο Ανδρέας ο υπέροχος, αλλά σε όλα κι ως το τέλος πρώτος... Χρόνια πολλά σε κάθε Ανδρέα που γιορτάζει σήμερα...Χρόνια πολλά και σε κάθε αληθινά πρωτοπόρο: σε κάθε άνθρωπο που ανοίγει δρόμους σε άλλους, αλλά που έχει τη δύναμη να παραμένει ταπεινός... www.eptalofos.gr

Απ’ τα ξεφτίδια του Θείου ελέους…

…εὐκοπώτερον γάρ ἐστι κάμηλον διά τρυμαλιᾶς ραφίδος εἰσελθεῖν ἢ πλούσιον εἰς τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ εἰσελθεῖν… (Λουκ. 18,25) Να περάσει η καμήλα από το κεφάλι της βελόνας είναι ευκολότερο, από έναν πλούσιο στη βασιλεία των Ουρανών! Το είπε ο Κύριος! Ο Κύριος της αγάπης, ο Ποιμήν ο καλός, λέγει συχνά μέσα στο Ευαγγέλιό Του ρήματα που μας πονούν μα και μας κάνουν να απορούμε! Βέβαια υπάρχει μια μετάφραση(η οποία παρουσιάζεται από κάποιους ομοίως ορθή) του συγκεκριμένου χωρίου, που μιλά για κάμιλον, δηλαδή για το καραβόσχοινο που δένει τα καράβια στην προκυμαία. Και έτσι θέλουμε να φανταζόμαστε αυτό το χοντρό σχοινί, να ξεφτίζει λίγο- λίγο κάθε φορά που ένας πλούσιος ελεεί, μέχρι να αποσυντεθεί ολότελα σε μυριαρίθμητες λεπτές τριχιές και μια-μια να περνάνε όλες δια τρυμαλιάς ραφίδος… Μόνο που πρέπει κάθε τέτοιο λεπτό νήμα, να το βοηθά να τρυπώσει η καθαρή ελεημοσύνη, η αψεγάδιαστη αγαθοεργία, η έμπονη συμπαράσταση, η εν Χριστώ ορθοπραξία μας…Διαφορετικά θα έχουμε ενώπιόν μας, ένα εξάμβλωμα Χριστιανικής τάχα αρετής…Την χορεύουσα φιλανθρωπία, για την οποία είχαμε ακούσει να μιλά ο μέγας Ιεροκήρυκας του Παραδείσου(σ.σ.Δημήτριος Παναγόπουλος)…Να δώσουμε ελεημοσύνη για τους αναγκεμένους, αλλά να συνδυάζεται το ποσό με ένα γλεντάκι, έναν φιλανθρωπικό χορό, με φωτογράφους, με δημοσιεύσεις και εντυπωσιακές εμφανίσεις στο χαλί των… φιλανθρώπων ευεργετών…Και εκείνο το ''μή γνώτω ἡ ἀριστερά σου τί ποιεῖ ἡ δεξιά σου'' (Ματθ. 6,3) πως άραγε θα συζευχθεί; Ο Ποιμήν ο καλός το είπε και αυτό! Και άντε να κάνουμε οικονομία και να προβάλλουμε τους ελεήμονες, ως παράδειγμα προς μίμηση… Αν οι εισφορές τους προέρχονται από έργα αγαθά, θα μας απασχολήσει άραγε; Γιατί θέλουμε να πιστεύουμε ότι κανείς δεν θα επιθυμούσε να ελεηθεί από έσοδα που προέρχονται από έργα φαύλα και Θεομίσητα…Το καλό δεν είναι καλό αν δεν γίνεται καλώς! ''Το καλόν ούκ έστι καλόν, εάν μη καλώς γένηται'' λέγει ο Μέγας Βασίλειος! Δεν αγιάζει ο σκοπός τα μέσα! Το Παύλειο: τοις πάσι γέγονα τα πάντα αγιάζεται μόνο όταν τελείται εν Χριστώ και εν αληθεία και όχι εν αναισχυντία! Μα από αυτά τα φαύλα χρήματα συντηρούνται τόσα ευαγή ιδρύματα της Μητροπόλεως, τόσοι άνθρωποι καθημερινά τρώνε, τόσοι γέροντες στεγάζονται, τόσα ορφανά τρέφονται και σπουδάζουν! Αδελφέ μου, ταλαίπωρε εαυτέ μου, θαρρείς πως είναι δύσκολο για τον Άγιο Θεό, τον μέγα Προνοητή να οικονομήσει όλους αυτούς τους παραπάνω εμπεριστάτους; Είπε ποτέ όχι, αρνήθηκε ποτέ κανείς από όλους αυτούς, μια γενναία δωρεά προερχόμενη από ανθρώπους που εγνωσμένα Θεομαχούν; Ο Άγιος Νεκτάριος σαν έχτιζε το μοναστηράκι της Αγίας Τριάδας στην Αίγινα(από διήγηση Δ. Παναγόπουλου)ως συνήθως αναζητούσε χρήματα για να πληρώσει τους μάστορες και τα υλικά! Σε μια τέτοια περίσταση αν και πολύ είχε ανάγκη τα χρήματα είδε να πλησιάζει στην πύλη της Μονής μια καλοβαλμένη κυρία. Πριν εκείνη προλάβει καν να του μιλήσει ο Άγιος της λέει: -Καλώς ήρθατε κυρία Ελένη με τις 3000 δραχμές στην τσάντα σας! Όντως η πλούσια εκείνη γυναίκα ανέβηκε για να προσφέρει αυτό το τεράστιο για τότε ποσό στο Γέροντα για τις εργασίες! Και συνέχισε ο Άγιος Νεκτάριος: -Δεν γίνονται αποδεκτά τα χρήματά σου, γιατί συνεχίζεις να έχεις μίσος και να μη μιλιέσαι με κοντινούς σου ανθρώπους! Πήγαινε λοιπόν πρώτα να συγχωρεθείς με αυτούς και έπειτα ξανάρχεσαι εδώ! Έφυγε το λοιπόν η κυρία Ελένη και ξαναεπέστρεψε στην Μονή μετά από μήνες! Την υποδέχτηκε και πάλι ο Άγιος και αυτή την φορά βλέποντας την διόρθωσή της, της υπέδειξε να ρίξει τα χρήματα της δωρεάς στο παγκάρι του Ναού. Μεγάλο το μάθημα από τούτο το περιστατικό! Και από ένα ακόμα, που είναι αρκετά γνωστό: Μια από τις πλέον διάσημες εταίρες της αρχαίας Θήβας ήταν η Φρύνη. Αυτή κάποτε προθυμοποιήθηκε να πληρώσει αποκλειστικά τα έξοδα για την ανοικοδόμηση όλων των τειχών της πόλης, τα οποία είχαν καταστραφεί από τον Μέγα Αλέξανδρο! Απαίτησε μόνο σαν αναγνώριση της τεράστιας προσφοράς της, να αναγραφεί σε σημείο εμφανές πάνω στα τείχη η φράση: «Καταστράφηκαν από τον Αλέξανδρο, επισκευάστηκαν από τη Φρύνη την εταίρα». Η πρότασή της απορρίφθηκε από τους Θηβαίους! Μοιάζει κι αυτό το περιστατικό, με εκείνο το ψαλμικό που ακούγεται σε κάθε εσπερινό, το…Έλεον δεν αμαρτωλού μη λιπανάτω την κεφαλήν μου…(Ψαλμ.140) Ιλαρός μα και άμωμος πρέπει να'ναι ο δότης! Ούτε για να προβληθεί, ούτε για να φωτογραφηθεί, ούτε καν για να φοροελαφρυνθεί… Δεν είναι μόνο ο άπληστος πλούτος που αποτελεί εμπόδιο για εν Χριστώ ζωή και τήρηση πάσης δικαιοσύνης…Είναι και ο ιδρώτας και ο κόπος και η καθαρή καρδιά που τον συνοδεύει και κυρίως η καθαρή καρδιά και το Θεάρεστο που η ελεημοσύνη και η προσφορά του πλουσίου μα και του καθενός μας κουβαλά! Για να περάσουμε απέναντι, γαντζωμένοι έστω απ’ τα ξεφτίδια του Θείου ελέους… Νώντας Σκοπετέας Απόσπασμα από ομότιτλη εκπομπή. Με αφορμή μια φράση από το Ευαγγέλιο της Κυριακής ΙΓ Λουκά. Οπτικοποιημένη στο κανάλι της αδελφής μας και συνεργάτιδας Στεφανίας Στ. https://www.youtube.com/watch?v=6xjSw9G1DhA&t=11s

Γιά τήν Πίστη καί τήν Μετάνοια(Αγ.Σωφρόνιος)

" Ἡ ἀληθινή ὁδός τοῦ Χριστιανοῦ εἶναι ἡ πίστη στόν Θεό καί ἡ ἐμπιστοσύνη σέ Αὐτόν. Ἡ πίστη, βεβαίως, κατά τήν διδασκαλία τῶν Πατέρων, γεννᾶ τόν φόβο τοῦ Θεοῦ,φόβο τοῦ χωρισμοῦ ἀπό τόν Θεό τῆς ἀγάπης, πού προσβάλλεται ἀπό τίς ἀμαρτίες μας. Γιά αὐτό χρειάζεται ἡ μετάνοια, πού εἶναι ἱκανή ὂχι μόνον νά ἐξουδετερώσει τήν ἁμαρτία καί τίς συνέπειές της, ἀλλά καί νά ὁδηγήσει -στή βαθύτερη γνώση τοῦ Δημιουργοῦ μας -στή φλογερότερη ἀγάπη πρός Αὐτόν. Τήν μετάνοια αὐτή τήν χαρακτηρίζει -ἡ λύπη τῆς καρδιᾶς, πού ἒχασε τήν χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος' -τό πένθος πού αὐξάνει κατά τό μέτρο πού μαλακώνει ἡ καρδιά ἀπό τήν ἀγάπη πρός τόν Θεό' -ἡ ἀπομάκρυνση ἀπό τίς σαρκικές ἀπολαύσεις' -ἡ ἀπροσπάθεια πρός τά πράγματα' -ἡ ἀποφυγή τῆς ἀνέσεως, τῆς αὐτοϊκανοποιήσεως, τῆς κενοδοξίας. Ἡ πίστη ἐκδηλώνεται μέ τήν ὑπομονή τῶν πειρασμῶν πού ἐμφανίζονται. " (ΤΟ ΜΥΣΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗΣ ΖΩΗΣ, Ἀρχιμ. ΣΩΦΡΟΝΙΟΥ (Σαχάρωφ), Ἱερά Μονή Τιμίου Προδρόμου, Ἒσσεξ Ἀγγλίας, 2010)

Αναμνήσεις από τον Γέροντα Ισίδωρο τον τυφλό της Φιλοθέου

Θυμάμαι την πρώτη φορά που επισκέφθηκα το Άγιον Όρος σε ηλικία 18 ετών, παρέα με τις έντονες υπαρξιακές μου αναζητήσεις. Μου είπαν πως θα άξιζε να επισκεφθώ έναν τυφλό μοναχό στην Ιερά Μονή Φιλοθέου. Μα τι θα μπορούσε να μου πει ένας τυφλός άνθρωπος αν δεν με κοίταζε στα μάτια, στο σώμα, στις κινήσεις μου, έτσι ώστε να με χαρτογραφήσει, σκέφτηκα... Μόλις τον συνάντησα, μου πρότεινε να πάμε μια βόλτα έξω από το μοναστήρι. Με κράτησε από το ένα χέρι και στο άλλο είχε τη μαγκουρίτσα του. Καθίσαμε στο έδαφος κάτω από έναν μεγάλο πλάτανο. Άρχισε να μου μιλάει για τον Θεό και με ρωτούσε αν συμφωνώ. Εγώ τότε του εκμυστηρεύτηκα πως έχω πρόβλημα με την πίστη. Με την πίστη;;; Και μου δίνει τρία δυνατά χτυπήματα με τη μαγκούρα όπου έβρισκε. Θύμωσα και πληγώθηκε ο εγωισμός μου. Μετά μαλάκωσε η φωνή του και με ένα ζεστό γεμάτο γλυκύτατο ύφος μου λέει: "Γιώργο...εμένα η Παναγία κάποια στιγμή μου έδωσε το φως μου, αλλά όταν είδα ότι δεν με συνέφερε, της ζήτησα να μου το πάρει πίσω. Και με άκουσε. Έλα το βράδυ μετά την τράπεζα στο κελί μου". Τι μυστήριος παππούλης σκέφτηκα. Πήγα στο κελί του και το πρώτο πράγμα που έκανε ήταν να μου βάλει ένα παλιό χαλάκι στη μούρη. "Μύρισε καλά μου είπε". Ευωδίαζε. Ήταν το χαλάκι που έβρεχε με τα δάκρυά του ο γέροντάς του Εφραίμ της Αριζόνα. "Αυτό δεν είναι θαύμα"; Κάποια στιγμή περιεργαζόμουν το κελάκι του. Κοίταζα αριστερά δεξιά και δεν μου φαινόταν χώρος τυφλού ανθρώπου. Είχε ως διακονία να αντιγράφει κασέτες και να τις ταχυδρομεί σε ανθρώπους έξω στον κόσμο για πνευματική ενίσχυση. Επίσης ταξίδευε μόνος και συχνά στην Αμερική, άλλαζε δύο αεροδρόμια μόνο και μόνο για να εξομολογηθεί στον γέροντά του. Όταν μας μιλούσε για εκείνον, έκλαιγε, του έλειπε η αγία πατρική παρουσία του. Τον αγαπούσε πολύ. Όποτε ανέβαινα στο Άγιον Όρος επεδίωκα να τον συναντήσω και να γεμίσω την ψυχή μου με την γεμάτη χάρη παρουσία του και τον πνευματοφόρο λόγο του. Πιστεύω πως σήμερα ξεκίνησε να τον βρει στην Ουράνια Βασιλεία και πως θα είναι για πάντα αχώριστοι μαζί και με τον Ουράνιο Πατέρα και Δημιουργό μας. Αιωνία του η μνήμη! Άγιος!

ΚΥΡΙΑΚΗ ΙΓ'ΛΟΥΚΑ-«Το μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ λύσας»

Αγαπητοί μου αδελφοί, ο συνεχής πόθος και η ασίγαστη αγωνία και επιθυμία των ανθρώπων μέσα στην ιστορία υπήρξε η πραγματοποίηση της ειρήνης ως ένα μόνιμο και συνεχές γεγονός. Οι πόλεμοι, οι αναστατώσεις και τα φοβερά εγκλήματα που έχουν διαπραχθεί στην ανθρώπινη ιστορία αλλά και η συνέχιση αυτή της πορείας των λαών και των ανθρώπων, έχουν κάνει την ειρήνη το πολύτιμο και πολυπόθητο αγαθό. Ειρήνη και αγάπη είναι τα μεγαλύτερα αγαθά για την διατήρηση του κόσμου. Όπως τα βασικά αγαθά για την συντήρηση του ανθρώπινου σώματος είναι το ψωμί και το λάδι, έτσι και η ειρήνη και η αγάπη είναι τα αγαθά συντήρησης του κόσμου. Μεταξύ των μεγάλων δωρεών του Θεού είναι η αγάπη που πρόσφερε. Να θυμηθούμε τον Αγγελικό ύμνο που άκουσαν για πρώτη φορά οι άνθρωποι ποιμένες στην Βηθλεέμ κατά την Γέννηση του Κυρίου μας: «Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ καὶ ἐπί γῆς εἰρήνη ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία». Αλλά και ο Κύριος μας πολλάκις μίλησε για την ειρήνη στους μαθητές Του, ιδιαίτερα δε μετά την Ανάσταση Του: «εἰρήνη τὴν ἐμὴν δίδωμι ὑμῖν». Όντως ο Κύριός μας είναι η προσωποποιημένη αγάπη· έτσι και η ειρήνη. Αυτό μας λέγει ο Απ. Παύλος στο σημερινό Αποστολικό Ανάγνωσμα που ακούσαμε αδελφοί: «Αὐτός γαρ ἐστίν ἡ εἰρήνη ἡμῶν». Η παρουσία του Χριστού μας στον κόσμο και η σταυρική του θυσία ένωσε τους δύο αντιμαχόμενους κόσμους εις ενότητα μίαν «ὁ ποιήσας τὰ ἀμφότερα ἕν». Η προχριστιανική εποχή θεωρείται μια εποχή όπου ο Ιουδαϊκός και ο εθνικός κόσμος, ο κόσμος του Νόμου και ο κόσμος της ειδωλολατρίας, ήταν διχασμένοι, γεμάτοι από έχθρα και αδικία. Ο Χριστός μας γκρέμισε το μεσότοιχον της έχθρας και δημιούργησε ενότητα μίαν. «Το μεσότοιχον τοῦ φραγμοῦ λύσας» για να δημιουργήσει μια νέα ανθρωπότητα βασισμένη στην ειρήνη και την αγάπη των καρδιών και την δια του Αγ. Πνεύματος ενότητα. Ο ίδιος αδελφοί έγινε το βασικό λιθάρι της γωνίας που κρατά ολόκληρο το οικοδόμημα της Εκκλησίας με θεμέλια τους προφήτες και τους Αποστόλους. Όμως και εμείς όλοι οι Χριστιανοί μέσα στην ζωή και την πορεία της Εκκλησίας μας είμαστε μέτοχοι και συνεχιστές αυτού του μεγάλου οικοδομήματος της πνευματικής κατοικίας του Θεού. Αδελφοί μου, ήλθε ο Χριστός μας με το κήρυγμά του, την πνοή αγάπης και αδελφοσύνης, έριξε τους φραγμούς της έχθρας, έτσι ώστε ο Απ. Παύλος να διακηρύττει: «οὐκ ἔνι Ἕλλην καὶ Ιουδαίος… αλλὰ τὰ πάντα καὶ ἐν πᾶσι Χριστός». Ήλθε ο Χριστός όχι να ενώνει λαούς με το ίδιο χρώμα, αλλά αυτό που έχει σημασία είναι η λευκότητα της ψυχής. Ήλθε ο Χριστός μας να καταργήσει την διαφορά σε προνομιούχους και δυναστευομένους, σε ελεύθερους και δούλους: «οὐκ ἔνι δοῦλος οὐδὲ ἐλεύθερος» διακηρύττει ο Απ. Παύλος. «Οὐκ ἔνι ἄρσεν καὶ θήλυ». Την μοναδική ευεργετική επανάσταση που έγινε ποτέ δημιούργησε και πραγματοποίησε η Χριστιανική πίστη και η Εκκλησία. Δυστυχώς στην πορεία της ιστορίας παρουσιάστηκαν φαινόμενα αμαύρωσης του Χριστιανικού μηνύματος από ανθρώπους και λαούς που δεν έβαλαν στην καρδιά τους την ειρήνη και την αγάπη του Χριστού. Είναι όλοι εκείνοι που δεν συγκαταλέγονται στην χορεία των ανθρώπων του Χριστού. Ο Αγ. Ιωάννης ο Χρυσόστομος λέγει «αν η ειρήνη βασισθεί στον άνθρωπο γρήγορα καταλύεται, αν βασισθεί στον Θεό δεν καταλύεται ποτέ». Γι’ αυτό αδελφοί μου ας βάλουμε στην καρδιά μας την ειρήνη του Χριστού και στις μεταξύ μας σχέσεις. Ας μάθουμε να προσευχόμαστε για την ειρήνη του σύμπαντος κόσμου ώστε ο Θεός να αμβλύνει τα μίση μεταξύ των ανθρώπων και των λαών. Αμήν! Γραπτό κήρυγμα Ιεράς Μητροπόλεως Κερκύρας (27–11– 2022)

Ο αριστερός ινστρούχτορας και...το φρυγανισμένο ζυμωτό ψωμι με βουτυρο...

Δεν θα γράψω για την Κιβωτό του Κοσμου, ισως πιο μετά. Θα γράψω για το φρυγανισμένο ζυμωτό ψωμι με βουτυρο, αληθινό βουτυρο, όχι μαργαρίνη, οχι βιτάμ, που ζωντάνεψε μια μέρα της ζωής του εννιάχρονου τότε πατέρα μου, όπως την διηγήθηκε σαν να ηταν χθες, μια Κυριακή στο πατρικό μου. Πήγα να δω τους γονεις κ έφερα δικό μου φρεσκοψημένο ζυμωτό ψωμι. Και οι δυο εκοψαν μια φέτα και την άλειψαν με βουτυρο. Ο πατέρας μου την φρυγάνισε πρώτα. Οσο την έτρωγε μου ελεγε και την ιστορια. Ήταν εννιά, ο αδελφός του πέντε κ η αδελφη τρία. Σεπτέμβριος του '44 κ οι Γερμανοί είχαν φύγει απ’ τον Μεσενικολα το χωριο του. Το σπίτι τους καμένο. Ο στρατιωτικος πατέρας του, μακριά. Αυτός η μανα και τ'αδελφια του, έμεναν σ’ ένα δωμάτιο επιταγμένου σπιτιού στην Καρδίτσα, μαζί με αλλες ξεσπιτωμενες οικογένειες. Ηταν τυχεροί και στο δωμάτιο υπήρχε τζάκι. Εκείνη τη μέρα είχε έρθει απ’ το πρωί ένα νεαρό ζευγάρι απ’ την Αθήνα. Τους συστήθηκαν. Ο πατερας μου θυμάται ακόμα το όνομα του νέου. Κ. Μαρουλης. Επισκέπτες, μ’ εκδρομικά σακίδια στους ώμους. Θα μεναν σ’ ένα από τα δωμάτια. Το βραδακι ζήτησαν απ’ την γιαγια μου να καθησουν μαζί τους δίπλα στο τζάκι. Το δικό τους δωμάτιο δεν είχε. Καθησαν κ άρχισαν να τους μιλάνε για τον θαυμαστό καινουργιο αριστερό κόσμο που θα δημιουργούσαν. Όλα θα ήταν δίκαια. Όλοι θα ήταν ίσοι. Θα ήταν δωρεάν εκεινο, δωρεάν το αλλο. Τα τρία πιτσιρικια με γουρλωμένα ματια άκουγαν κ αυτά. Ρώτησε ο πατέρας μου: και τα παιχνίδια δωρεάν; -Ναι κ αυτά! Δωρεάν! Κι ενώ περιέγραφαν μ‘ ενθουσιασμό τον αριστερό παράδεισο επι της γης, ο κ. Μαρουλης είχε βγάλει μια φρατζόλα άσπρο ψωμι απ’ το σακίδιο (ο πατέρας μου το μονο ψωμι που ήξερε ήταν το μαύρο με τα πίτουρα ) ειχε κόψει δυο φέτες, τις ειχε καρφώσει σε δυο πηρούνια και μαζί με την κοπέλα τις ειχαν φρυγανίσει στην φωτια και αλείψει με βουτυρο ( αληθινό, απ'το σακίδιο και αυτό ). Και τις μασουλαγαν μπροστά στα ταλαίπωρα μονιμως πεινασμένα πιτσιρικια και τη μάνα τους. Το άρωμα του φρυγανισμένου ψωμιού, το λιγωτικό άρωμα του λιωμενου βουτυρου, ειχαν πλημμυρισει κάθε κύτταρο του εννιάχρονου πατέρα μου. Ήταν το άρωμα του παραδείσου και θα περνουσε πολύς καιρος μεχρι να το γευτεί. Γιατί εκείνη την μέρα ο νεαρός ινστρούχτορας κ. Μαρούλης και η νεα κοπέλα, πέρα από τον ιδανικό τους κόσμο, δεν μοιράστηκαν ούτε ψίχουλο απ’ την φρατζόλα και τις πασαλειμμένες βουτυρο φρυγανιές τους. Kristalia Lili Psimenou

Ένα κακόγουστο και υποκριτικό show...

Όταν πηγαίνεις σε μια χώρα για να λάβεις μέρος σε μια αθλητική διοργάνωση (στη συγκεκριμένη περίπτωση στο Μουντιάλ), οφείλεις να σέβεσαι τους νόμους και τον τρόπο ζωής τoυ τόπου που σε φιλοξενεί, είτε συμφωνείς είτε διαφωνείς μαζί τους. Δεν πας να τους κάνεις κήρυγμα μέσα στο σπίτι τους, δεν πας να τους κουνήσεις το δάχτυλο, δεν πας να χλευάσεις τις συνήθειές τους. Αν σε ενοχλούν τόσο πολύ οι συνθήκες που επικρατούν εκεί, μπορείς κάλλιστα να μην συμμετάσχεις στο Μουντιάλ, να καταγγείλεις τη χώρα που το διοργανώνει και να κάτσεις σπίτι σου. (βέβαια, το να παίζεις μπάλα -ή να κάνεις εμπόριο- μόνο με χώρες που έχουν την ίδια πολιτική ατζέντα με τη δικιά σου το θεωρώ ακραίο παραλογισμό και συνταγή για συνεχείς συγκρούσεις στις διεθνείς σχέσεις, αλλά αυτό είναι άλλο θέμα...) Όλα τα υπόλοιπα που βλέπουμε αυτές τις μέρες , δηλαδή τα LGBTQ+ περιβραχιόνια , το κλείσιμο των στομάτων, τα "βυζάκια έξω" κτλ δεν είναι τίποτε άλλο παρά φτηνά καραγκιοζιλίκια, ένα κακόγουστο και υποκριτικό show, μια ανέξοδη επίδειξη αρετής, από αυτές που τόσο αρέσουν στο ανεγκέφαλο προοδευτικάτο του twitter. Επί της ουσίας, όχι μόνο δεν θα αλλάξουν τις συνθήκες που επικρατούν στο Κατάρ, αλλά ,για ακόμη μια φορά, θα κάνουν την woke, ηθικοπλαστική Δύση περίγελο στα μάτια όλου του κόσμου. Tilemachos Chormovitis Οἱ ποδοσφαιριστὲς τῆς (ἑνοποιημένης) Ἐθνικῆς Γερμανίας -τοῦ «βαρέος πυροβολικοῦ» τοῦ εὐρωπαϊκοῦ ποδοσφαίρου- κλείνουν τὸ στόμα τους διαμαρτυρόμενοι γιὰ τὴν «φίμωση» τῆς πολυαγαπημένης «κοινότητας» τῶν δυτικῶν «ἐλὶτ» (μὲ πρώτη καὶ καλύτερη τὴν δυτικὴ Ἀριστερά), τὴν ἴδια στιγμὴ ποὺ στὴν Δύση (καὶ στὴν ἑλλαδική της μπανανία) φιμώνονται ὅσοι ἐκφράσουν δημοσίως τὴν διαφωνία τους γιὰ τὴν ἐξόφθαλμα προνομιακή της μεταχείριση. Οἱ ποδοσφαιρικοὶ ἀστέρες τοῦ δυτικοῦ «προοδευτισμοῦ» δὲν ἔδειξαν πάντως νὰ χολοσκᾶνε γιὰ τὸ γεγονὸς ὅτι ἀγωνίζονται σὲ γήπεδα ποὺ γιὰ νὰ φτιαχθοῦν σπάρθηκαν πρῶτα ἀπὸ τὰ ἐξήμισυ χιλιάδες πτώματα τῶν ἐργατῶν ποὺ δούλεψαν στὰ ἔργα ὑποδομῆς. Οὔτε παλαιότερα γιὰ τὸ μισὸ ἑκατομμύριο νεκρὰ παιδιὰ ἀπὸ τὶς κυρώσεις τῆς ἀμερικανοκρατούμενης Δύσης στὸ Ἰράκ. Οὔτε ὅταν ἔπεφταν στὴν Γιουγκοσλαβία οἱ βόμβες ἀπεμπλουτισμένου οὐρανίου, μὲ πρωτοστάτη τὸν «οἰκόλογο» Γερμανὸ ὑπουργὸ τῶν ἐξωτερικῶν. Ὅσο γιὰ τὴν καταστροφὴ ποὺ ἐπέβαλε στὴν Ἑλλάδα ἡ γερμανικὴ καγκελαρία, αὐτὸ μᾶς ἔλειπε! Ἡ αὐτοκτονοῦσα Δύση λίγο πρὶν ἀπὸ τὴν ὁριστική της κατάρρευση. Καλὴ ἀσφυξία λοιπόν! Τὸ Ἔνζυμο

Διότι εις τας ψυχάς των ανθρώπων δεν φυτρώνει κανένα πάθος ολεθριώτερον από τον φθόνον

1. Ο Θεός είναι αγαθός και παρέχει αγαθά εις τους αξίους. Ο διάβολος είναι πονηρός και δημιουργός κάθε κακίας. Και όπως εις τον αγαθόν ακολουθεί η έλλειψις φθόνου, έτσι εις τον διάβολον ακολουθεί ο φθόνος. Ας φυλαχθούμεν λοιπόν, αδελφοί, από το πάθος του φθόνου διά να μη γίνωμεν κοινωνοί των έργων του διαβόλου και ευρεθούμεν να καταδικαζώμεθα συγχρόνως με την ιδίαν καταδίκην. Διότι εάν αυτός που έχει αλαζονευθή ευρίσκεται εις το κρίμα του διαβόλου, τότε πώς ο φθονερός θα ξεφύγη την τιμωρίαν που έχει ετοιμασθή διά τον διάβολον; Διότι εις τας ψυχάς των ανθρώπων δεν φυτρώνει κανένα πάθος ολεθριώτερον από τον φθόνον. Αυτό που ελάχιστα λυπεί τους έξω, είναι το πρώτον και συγγενές κακόν εις τον κάτοχον. Διότι όπως η σκωρίασις φθείρει τον σίδηρον, έτσι ο φθόνος φθείρει την ψυχήν που την κατέχει. Ή καλύτερα όπως οι οχιές λέγουν ότι γεννώνται με το να τρώγουν εσωτερικά την κοιλίαν που τας εκυοφόρησεν*, έτσι και ο φθόνος φυσικά κατατρώγει την ψυχήν που τον εγκυμονεί. Ο φθόνος είναι λύπη διά την ευτυχίαν του πλησίον. Διά τούτο από τον φθονερόν ουδέποτε λείπουν αθυμίαι, ουδέποτε αι κακοκεφιές. Έκαμε πολλά γεννήματα το χωράφι του πλησίον; Έχει επάρκεια το σπίτι από όλα τα αγαθά της ζωής; Πάντοτε είναι χαρούμενος ο άνθρωπος; Όλα αυτά είναι τροφή διά την αρρώστιαν και πρόσθετος πόνος διά τον φθονερόν. Ώστε κατά τίποτε να μη διαφέρη από τον γυμνόν άνθρωπον που από όλους πληγώνεται. Είναι κάποιος γενναίος; Έχει καλήν υγείαν; Αυτά πληγώνουν τον φθονερόν. Άλλος είναι πιο όμορφος; Τούτο είναι άλλη πληγή διά τον φθονερόν. Υπερέχει κάποιος ως προς τα προτερήματα της ψυχής από τους πολλούς; Είναι περίβλεττος και ζηλεύεται διά την σύνεσιν και την δύναμιν του λόγου; Άλλος είναι πλούσιος και επιδίδεται λαμπρά εις δοσίματα και εις κοινωνίαν προς τους πτωχούς και επαινείται πολύ από τους ευεργετουμένους; Όλα αυτά είναι πληγαί και τραύματα που του κτυπούν κατάμεσα την καρδίαν. Και η δυσκολία της ασθενείας είναι ότι δεν ημπορεί ούτε καν να την ονομάση. Αλλ’ όμως σκύβει, και είναι κατηφής, τα έχει χαμένα, κλαίει μεγαλόφωνα και από το κακόν είναι χαμένος. Όταν δε ερωτάται διά το πάθος, εντρέπεται να ομολογήση την συμφοράν· ότι είμαι φθονερός και πικρός και με συντρίβουν τα καλά του φίλου, οδύρομαι διά τον χαράν του αδελφού και δεν υποφέρω να βλέπω τα ξένα καλά, αλλά θεωρώ συμφοράν την ευτυχίαν του πλησίον μου. Πράγματι αυτά θα ημπορούσε να ειπή, εάν θα ήθελε να ομολογήση την αλήθειαν. Επειδή τίποτε από αυτά δεν θέλει να εξομολογηθή, κρατά κατάβαθα την ασθένειαν, η οποία του σιγολυώνει και κατατρώγει τα σπλάγχνα. Από τον τόμο «Βασιλείου Καισαρείας του Μεγάλου, Άπαντα τα έργα, τόμος 6, Ομιλίαι και λόγοι», της σειράς Έλληνες Πατέρες της Εκκλησίας, των Πατερικών Εκδόσεων «Γρηγόριος ο Παλαμάς»

ΠΕΝΘΟΣ ΚΑΙ ΧΑΡΑ ΣΤΟΥΣ ΝΗΠΤΙΚΟΥΣ ΠΑΤΕΡΕΣ ΤΗΣ ΦΙΛΟΚΑΛΙΑΣ

Η εύρεση της πηγής του Ζώντος ύδατος, της Αλήθειας, που θα ξεδιψάσει όλο το είναι του ανθρώπου που την αναζητά, είναι κοπιώδης και επίπονη εργασία. Η πληρότητα όμως που ζει ο άνθρωπος με την επίτευξη του στόχου αυτού, δημιουργεί όχι μόνο το αίσθημα της ανάπαυσης αλλά και το πραγματικό βίωμα της γνήσιας χαράς, η οποία με το υπερχείλισμά της απελευτερώνει τον άνθρωπο από οποιαδήποτε επώδυνη ενθύμηση του προηγούμενου κόπου. Οι Πατέρες της Φιλοκαλίας, οι ιεροί νηπτικοί, αναχωρούσαν από τον κόσμο αυτό, διψασμένοι για αυτά τα καθαρά νερά της θείας Χάριτος, αναζητώντας τα στις ερημιές και στις σπηλιές, με πόνο και άσκηση, πένθος και αδιάλειπτη προσευχή, ακολουθώντας με τον τρόπο αυτόν τα ίχνη του σταυρωμένου Κυρίου τους: «Ὅστις θέλει ὀπίσω μου ἔλθειν, ἀπαρνησάσθω ἑαυτόν καί ἀράτω τόν σταυρόν αὐτοῦ, καί ἀκολουθείτω μοι» (Μαρκ.8,34). Δεν ζούσαν πλέον για τον εαυτό τους αλλά για τον Κύριό τους, απαντώντας με απόλυτη αυτοπροσφορά στην απόλυτη αυτοπροσφορά του Κυρίου. Μπροστά τους είχαν πάντα τον Σταυρό, προσδοκώντας παράλληλα και την Ανάσταση. Η βιοτή τους έγινε θεολογία· όπως ζούσαν σταυροαναστάσιμα, με αδιάλειπτη άσκηση, νήψη και προσευχή, κατά αυτόν τον τρόπο θεολογούσαν. «Εἰ θεολόγος εἶ, προσεύξῃ ἀληθῶς, καὶ εἰ ἀληθῶς προσεύχῃ, θεολόγος εἶ» (Ευάγριος Ποντικός). Ο ασκητικός αγώνας και η πένθιμη πολιτεία, η Χριστομίμητη οδός, για τους ιερούς νηπτικούς της Φιλοκαλίας ήταν το προοίμιο της προσωπικής μεταμόρφωσης, η οποία τους εισήγαγε στην αγάπη και γνώση του Κυρίου, που πληροί και στην παρούσα ζωή την ψυχή με ειρήνη, ανεκδιήγητη χαρά και ανέκφραστη παρηγοριά του Παρακλήτου. Είναι η χαρά εκείνων οι οποίοι «καταξιώθηκαν ἀτιμασθῆναι ὑπὲρ τοῦ ὀνόματος» του Σωτήρα (Πραξ. 5,41), η χαρά εκείνων οι οποίοι έχουν περίσσια χαρά στις θλίψεις και δοκιμασίες (2 Κορ.7,4), εκείνων οι οποίοι είναι «λυπούμενοι» αλλά «ἀεί χαίροντες» (2 Κορ. 6,10). Όλον αυτόν τον πνευματικό πλούτο της ορθόδοξης παράδοσης μας μετέδωσαν οι Πατέρες της Φιλοκαλίας μέσω των συγγραμμάτων τους κατά τρόπο βιωματικό και αγιοπνευματικό. Στην παρούσα μελέτη, προσπαθήσαμε να εξετάσουμε τη διδασκαλία των ιερών νηπτικών όσον αφορά τη μετάνοια και το κατά Θεόν πένθος, το οποίο μακαρίζει ο Κύριος, και τη χαρά ως καρπός του Αγίου Πνεύματος, όπως αποτυπώνεται στα κείμενά τους.

Εκεί όπου γινόμαστε το οικητήριο του Θεού...

Για τους περισσότερους από μας ο ναός είναι χώρος τέλεσης θρησκευτικών καθηκόντων, χώρος εθίμων και θρησκευτικής παράδοσης, χώρος συνήθειας και διατήρησης μιας κοινωνικότητας που έρχεται από το χτες και μας δίνει μια σχετική γαλήνη. Ο ναός είναι ο χώρος της γιορτής, των γεγονότων της ζωής (βάπτιση, γάμος, θάνατος). Για την πίστη όμως ο ναός είναι ο χώρος όπου μυούμεθα στον τρόπο του αδύτου, στον τρόπο του Θεού, συναντούμε τον Θεό ως αγάπη, τους Αγίους, τους συνανθρώπους του χθες, του νυν, του αεί. Είναι εκεί όπου γινόμαστε το οικητήριο του Θεού, καθώς σ᾽ αυτόν κοινωνούμε το Σώμα και το Αίμα Του. Από εκεί φεύγουμε με ένα αίσθημα τερπνότητας και ωραιότητας, χαρούμενοι διότι ζούμε το ότι ο Θεός υπάρχει, αλλά και με μιαν άλλη αίσθηση του κόσμου, ότι όταν υπάρχει αγάπη, όλα γίνονται ωραία. Ίσως γι᾽ αυτό η Παναγία στα Εισόδιά της να έτρεξε στην αγκαλιά του αρχιερέα Ζαχαρία, να άπλωσε τα χέρια της, παρότι θα στερούνταν τους φυσικούς γονείς της, διότι μέσα της η καρδιά της σκίρτησε από την πίστη ότι στον Ναό του Θεού υπάρχει αυτή η πατρότητα του ουρανού, που κάνει τον κάθε άνθρωπο να γίνεται και να παραμένει παιδί στην καρδιά. Είναι πατέρας μας ο Θεός, διότι θυσιάζεται για μας, μάς δείχνει την οδό της συγχώρησης, μας βάζει τα όρια, αλλά δεν μας εξουθενώνει και πάντοτε μάς περιμένει. Και ορατό σημείο αυτής της προσμονής είναι ο ναός και η ζωή της Εκκλησίας. Πόσοι από μας μπορούμε να νιώσουμε τον ναό σπίτι μας και τον εαυτό μας έτοιμο να δεχθεί να γίνει οικητήριο του Θεού; Σε πόσους από μας λείπει ο ναός στην καθημερινότητα της ζωής μας; Σε πόσους απο μας η καρδιά μας γίνεται ναός και, ταυτόχρονα, αρχή αγάπης και προσμονής του Θεού, ώστε να τελειωθεί η χαρά με την είσοδό μας και στον επίγειο ναό Του; “Γι᾽ αυτό η Εκκλησία αγάλλεται και προτρέπει όλους τους φίλους του Θεού να αποσυρθούν κι αυτοί στον ναό της καρδιάς τους για να προετοιμάσουν την έλευση του Κυρίου με την σιωπή και την προσευχή, απομακρυνόμενοι από τις απολαύσεις και τις μέριμνες του κόσμου” (“Νέος Συναξαριστής της Ορθοδόξου Εκκλησίας”, μήνας Νοέμβριος, εκδόσεις ΙΝΔΙΚΤΟΣ, σ. 227). Είναι γιορτή κάθε δική μας είσοδος στον ναό του Θεού! Ας είμαστε με την χαρά της Παναγίας! Χρόνια πολλά! π.Θεμιστοκλής Μουρτζανός 21 Νοεμβρίου 2022-Των Εισοδίων της Θεοτόκου

ΕΙΣΟΔΙΑ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ-«Δώρον δωρούνται Θεού το θεόσδοτον αυτοίς αγαθόν»

1. Την 21η του μηνός Νοεμβρίου, αδελφοί χριστιανοί, η Αγία μας Εκκλησία εορτάζει την Είσοδο στον Ναό της Υπεραγίας Θεοτόκου. Μετά την Γέννηση της Παναγίας μας που εορτάσαμε στις 8 Σεπτεμβρίου, έχουμε τώρα στην δεύτερη θεομητορική εορτή, τα Εισόδιά Της στον Ναό. Είναι μεγάλη η εορτή αυτή. Δεν λέγεται μεν γι᾽ αυτήν στην Καινή Διαθήκη, αλλά η Αγία Γραφή συμπληρώνεται από την Ιερή μας Παράδοση. Ή, για να το πω καλύτερα, η πρώτη και μεγάλη πηγή της πίστης μας είναι η Ιερή Παράδοση. Η Αγία Γραφή, η Καινή Διαθήκη, είναι το γραπτό μέρος της Ιερής Παράδοσης. Η εορτή, λοιπόν των Εισοδίων της Παναγίας μας στον Ναό αναφέρεται από την Ιερή μας Παράδοση και έχουμε λόγους και ομιλίες και ύμνους των αγίων Πατέρων μας, που αναφέρονται στην γιορτή αυτή. 2. Στο σημερινό μου κήρυγμα, αδελφοί, θα σας πω ολίγα από μία ομιλία του σοφωτάτου Αρχιεπισκόπου Βουλγαρίας Θεοφυλάκτου, ομιλία αναφερομένη στην εορτή των Εισοδίων στον Ναό της Υπεραγίας Θεοτόκου. Είναι πολύ καλός ερμηνευτής της Αγίας Γραφής ο Θεοφύλακτος, γιατί έχει μελετήσει τον μέγαν, τον καλύτερο ερμηνευτή της Αγίας Γραφής, τον άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο, και τον μεταδίδει με απλότητα στα Ερμηνευτικά του συγγράμματα. Στην αρχή της ομιλίας του ο Θεοφύλακτος λέγει ότι δεν είναι καθόλου εύκολο να ομιλήσει για την Θεοτόκο. Και ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός παρουσιάζει κάπου την Ίδια την Παναγία να λέγει στον καθένα μας: «Μη ερεύνα τα βάθη της θεοτοκολογίας μου»! Αφού η αγιωσύνη της Παναγίας είναι ανώτερη από όλη την κτίση, δεν θα βρεθεί κανένα κτίσμα, ούτε και άγγελοι, για να υμνήσουν επάξια την Παναγία: «Ης γαρ η αγιωσύνη την κτίσιν πάσαν εκβέβηκεν, ουκ αν λόγος κτίσματος ταύτην αξίως υμνήσαι δύναιτο»! Αλλά στην συνέχεια ο σοφός πατήρ λέγει ότι δεν μπορούμε να αντιπαρέλθουμε «αλόγως», χωρίς ομιλία, δηλαδή, «την του Λόγου Μητέρα» και την «κατά λόγον ζωής» πρόξενο σε μας! Γι᾽ αυτό λοιπόν και στην συνέχεια ξεχύνεται σε ύμνο προς την Θεοτόκο ο ερμηνευτής Θεοφύλακτος. Είπα ότι ολίγα μόνο από την ομιλία του θα σας αναφέρω, αδελφοί χριστιανοί, και παρακαλώ πολύ να τα προσέξετε. (α) Κατά πρώτον ο ομιλητής αρχίζει από την πτώση. Γιατί για να δούμε πόσο ψηλά μας ανέβασε ο Θεός, πρέπει να δούμε πόσο χαμηλά μας κατέβασε η αμαρτία, η πτώση μας. Και την πτώση μας ο Θεοφύλακτος την παριστάνει σαν ένα λίθο, που αποκόπηκε από ένα βράχο και στο κατρακύλισμά του όλο και έσπαγε σε μικρότερα κομμάτια! Ωραία εικόνα αυτή για την πτώση του ανθρώπινου γένους. Αποκοπήκαμε πραγματικά από τον Θεό και γι᾽ αυτό κομματιαστήκαμε και πέσαμε σε γκρεμούς και ρέματα. Και για την πτώση μας πάλι αναφέρει μια άλλη εικόνα ο Θεοφύλακτος. Την εικόνα όμως αυτή την δανείζεται από τον προφήτη Ησαϊα. Σ᾽ αυτήν ο προφήτης παριστάνει την κοινωνία των ανθρώπων σαν ένα ανθρώπινο σώμα, το οποίο από το κεφάλι μέχρι τα πόδια είναι καταπληγιασμένο (βλ. Ησ. 1,6) και δεν ξέρει κανείς πως να το θεραπεύσει. Ο Θεός όμως ξέρει! (β) Ο ποιητής Θεός, αγαπητοί μου, ο Θεός που είναι αγάπη, και μετά την πτώση δεν εγκατέλειψε το ποιηθέν πλάσμα Του και προνόησε για την ανόρθωσή του. Το πως προνόησε το γράφει η Παλαιά Διαθήκη. Με ποικίλλους τρόπους ο Θεός φρόντισε για μας. Όπως λέγει ο Θεοφύλακτος, «ούκουν απρονοήτους ημάς ο Κτίστης κατέλιπεν• αλλά και ομιλίαις και επιφανείαις συνετίζων και συμβιβάζων και ενυπνίοις σοφίζων και παντοίως ευεργετών και νόμον διδούς εις βοήθειαν»! Αλλά, χριστιανοί μου, με την αμαρτία χάλασε η φύση μας. Μπήκε ο θάνατος σ᾽ αυτήν. Και λοιπόν, όπως λέει ο Θεοφύλακτος, «φύσεως ην ανάγκη τους τικτομένους και φθείρεσθαι». Γι᾽ αυτό και είχαμε ανάγκη από ένα άλλο τρόπο θεραπείας, τρόπο που να επαναφέρει την φύση μας στην πρώτη της ροπή. Ένα τρόπο που να αγιάσει και την γέννησή μας και να σταματήσει το ισχυρό ρεύμα του θανάτου. Όπως το λέγει ο ερμηνευτής Θεοφύλακτος, «έδει αγιασθήναι και την γέννησιν και στήναι τον του θανάτου χειμάρρουν δια της κοιλάδος της των αμαρτωλών γεννήσεως ρέοντα, τω μεγάλω της αγιωσύνης ανακοπέντα ερύματι». Ο τρόπος αυτός ήταν η σάρκωση του Υιού του Θεού, η γέννησή Του από γυναίκα. Αλλά έπρεπε να γεννηθεί πρώτα αυτή η γυναίκα, για να υπηρετήσει στον τόκο αυτό. Και γεννήθηκε από τους γονείς Ιωακείμ και Άννα, από την βασιλική φυλή του Ιούδα καταγωμένους. Η γέννησή Της ήταν θαυμαστή, γιατί η Άννα ήταν στείρα. Συμβαίνει στον Θεό, λέγει ο Θεοφύλακτος στην ομιλία του αυτή, «στους δυνατώτερους να δίνει τα βαρύτερα, ώστε και αυτοί να αμείβωνται λαμπρότερα και να γίνονται παράκληση και δίδαγμα για τους μετά από αυτούς»! Έτσι, λοιπόν, ο Ιωακείμ και η Άννα για να αποκτήσουν τέκνο κατέφυγαν σε προσευχή προς τον Θεό, «τον ποιητήν της κτίσεως, τον απ᾽ αρχής δόντα τον πληθυσμόν και την αύξησιν», και από την προσ­ευχή τους αυτή ζωοποιήθηκε η νενεκρωμένη μήτρα της Άννας και εγεννήθη θυγάτριον, η Παναγία! (γ) Κατά πρώτον θέλω να σας πω, χριστιανοί μου, ότι, όπως το είπαμε παραπάνω, η Παναγία γεννήθηκε κατά φυσικό τρόπο, από πατέρα και μητέρα. Και παρέμεινε εννέα μήνες στην κοιλία της μητέρας της Άννας, όπως συμβαίνει κανονικά με όλους τους ανθρώπους. Όπως λέγει ο Αρχιεπίσκοπος Κωνσταντινουπόλεως άγιος Ταράσιος, αντικρούοντας τους αιρετικούς, «η γαρ Παρθένος και θεόπαις Μαρία τέλειον τον χρόνον των εννέα μηνών εν τη της Άννης κοιλία εξετέλεσεν, ως η φύσις η ανθρωπίνη δηλοί». Γιατί πρέπει να φανεί ότι η Παναγία είναι κανονική γυναίκα, ότι είχε κανονικό ανθρώπινο σώμα, και όχι, όπως το λέγουν οι Καθολικοί, ότι είχε ένα αιθέριο τρόπον τινά σώμα. Γιατί, αν η Παναγία δεν είχε πραγματικό ανθρώπινο σώμα, τότε ο Υιός του Θεού, που σαρκώθηκε σ᾽ Αυτήν, δεν έλαβε πραγματική ανθρώπινη φύση και άρα δεν την έσωσε, γιατί «το απρόσληπτον, αθεράπευτον», λέγει ο άγιος Γρηγόριος ο θεολόγος. Η Παναγία, λοιπόν, είναι κανονική άνθρωπος. Αλλά πρέπει να πούμε ότι η γέννησή Της δεν ήταν από σαρκική όρεξη, αλλά κατ᾽ επιταγήν Θεού, γι᾽ αυτό και ο άγιος Ιωάννης ο Δαμασκηνός το σπέρμα Ιωακείμ, από το οποίο έγινε η Παναγία, το ονομάζει «πανάμωμον σπέρμα»! Και το μυστήριο του γάμου σ᾽ αυτό αποβλέπει, χριστιανοί μου. Σκοπεύει τα πτωτικά να τα κάνει παραδείσια. Πτωτική είναι η όρεξη του γάμου, γιατί έχει σαρκικότητα. Αν δεν αμάρταναν οι πρωτόπλαστοι, θα πολλαπλασιάζονταν μεν, αλλά κατά παρθενικό τρόπο, που θα υπεδείκνυε η σοφία του Θεού, αλλά χωρίς σαρκικότητα. Και στην περίπτωσή μας βλέπουμε ότι η γέννηση της Παναγίας έγινε χωρίς καθόλου σαρκικότητα και γι᾽ αυτό το σπέρμα του Ιωακείμ καλείται «πανάμωμον» σπέρμα! 3. Οι ευσεβείς γονείς Ιωακείμ και Άννα αφιέρωσαν την θεόπαιδα Μαριάμ στον Θεό, ως ανταπόδομα προς Αυτόν για την θαυμαστή γέννησή Της. Την πρόσφεραν σε ηλικία τριών ετών στον Ναό. «Δώρον δωρούνται Θεού το θεόσδοτον αυτοίς αγαθόν», λέγει ο Θεοφύλακτος. Αυτό εορτάζουμε σήμερα, αδελφοί χριστιανοί. Τα εισόδια της Θεοτόκου! Έτσι έπρεπε να γίνει! Ο Ναός Θεοτόκος, ο καθαρώτατος Ναός, να πάει στον Ναό! «Ο καθαρώτατος Ναός του Σωτήρος… σήμερον εισάγεται εν τω οίκω Κυρίου»! Και εκπληρώνεται εδώ το ψαλμικόν, ότι «επιλανθάνεται η Παις του οίκου του πατρικού, τω βασιλεί δε προσάγεται του κάλλους αυτής επιθυμήσαντι» (βλ. Ψαλμ. 44,11.12)! Και βέβαια η προσαγωγή και αφιέρωση της Παναγίας στον Ναό δεν ήταν απλή, αλλά έγινε με λαμπρή πομπή και δόξα, όπως λέγει ο Θεοφύλακτος. Μαζί με τους γονείς ήταν το «συγγενικόν» και το «γειτονικόν» και «όσον κατά φιλίας δεσμόν». «Συνέχαιρον πατέρες περί τον πατέρα» Ιωακείμ, «μητέρες περί την μητέρα» Άννα «και κόραι και νεάνιδες λαμπαδηφόροι». Και ακόμη, όπως λέγει ο Θεοφύλακτος, «πάσα εξηχείτο Ιεροσόλυμα την καινήν ταύτην πομπήν θεώμενοι»! Μεγαλοπρεπέστατον θέαμα, λοιπόν. Αλλά εδώ, πολύ σύντομα θέλω να θίξω δύο θέματα και τελειώνω τον ταπεινόν μου λόγον: (α) Πως ο αρχιερεύς δέχθηκε μίαν νεάνιδα στον Ναό και την τοποθέτησε μάλιστα στα Άγια των Αγίων; Αυτό δεν επιτρεπόταν από τον Νόμον, γιατί στον τόπο αυτό δεν επιτρεπόταν να εισέλθουν ούτε οι ιερείς παρά μόνο ο Αρχιερεύς και αυτός μια φορά μόνο τον χρόνο. Σ᾽ αυτό απαντάμε μαζί με τον Θεοφύλακτο ότι ο αρχιερεύς είδε κατά φώτιση Θεού τις λάμπουσες αρετές και την μελλοντική δόξα της τριετούς Παιδός, ερώτησε δε και ποιό είναι το θέλημα του Θεού από τα θεία μέταλλα, την «δήλωση» και την «αλήθεια», και, όπως λέγει, λοιπόν, ο Θεοφύλακτος, «χωρίς φόβο και χωρίς συστολή ετόλμησε να υπερβεί τον νόμον, να διαβεί τον γνόφον του γράμματος και να φέρει το αφιέρωμα στα Άγια των Αγίων και να το αποθέσει εκεί»! «Ω καινόν μεν πράγμα, καινόν δε άκουσμα! Θήλυ Παιδίον τοις του Θεού αδύτοις και αθεάτοις ενδιαιτώμενον»! (β) Το δεύτερον θέμα, σχετικό με την εορτή, είναι το πως ζούσε η Παναγία εκεί. Τι έτρωγε; Η Παναγία εις τα Άγια των Αγίων ζούσε ένα παραδείσιο βίο, όπως ο Αδάμ και η Εύα πριν από την πτώση τους. Ο άγγελός Της, ο Αρχάγγελος Γαβριήλ, της έφερε μία ουράνιο τροφή, για την οποία δεν ξέρουμε ποιά ήταν, σαν το «Μάννα» εκείνο που έτρωγαν οι Ισραηλίτες στην έρημο. Εκεί η Παναγία άκουε από τις κάθε Σάββατο ακουόμενες διδασκαλίες των Νομοδιδασκάλων για την πτώση του ανθρωπίνου γένους και προσευχόταν για την ανόρθωσή του, για την σωτηρία του. Το λέγουμε αυτό στο Θεοτοκίον « Σε την μεσιτεύσασαν την σωτηρίαν του γένους ημών…». Ναι! Όταν η Παναγία βρισκόταν στον Ναό, από τριών έως δεκαπέντε ετών, προσευχόταν για την σωτηρία των ανθρώπων. Και τώρα το ίδιο κάνει η Παναγία μας. Προσ­εύχεται για μας η «εν πρεσβείαις ακοίμητος Θεοτόκος». Σώσε μας, Κύριε Ιησού Χριστέ, δια πρεσβειών της παναχράντου Σου Μητρός, ΑΜΗΝ. Με πολλές ευχες, † Ο Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως Ιερεμίας ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ

Πόσο φοβερός είναι ο ξαφνικός θάνατος!

[...]Ο Κύριος τέλειωσε την παραβολή με τα εξής λόγια: «Ούτως ο θησαυρίζων εαυτώ, και μη εις Θεόν πλουτών» (Λουκ. ιβ’ 21). Τί θα πάθει ο πλούσιος; Θ’ αποχωριστεί ξαφνικά τα πλούτη του, όπως κι η ψυχή του θα χωριστεί από το σώμα του. Τα πλούτη του θα δοθούν σε άλλους, το σώμα του θα παραδοθεί στη γη κι η ψυχή του θα οδηγηθεί σε τόπο σκοτεινό, όπου «ο βρυγμός και ο τρυγμός των οδόντων». Ούτε ένα καλό έργο δε θα βρεθεί για να τον υποδεχτεί στη βασιλεία των ουρανών, να βρει η ψυχή του κάποιον τόπο εκεί. Το όνομά του δε θα βρεθεί γραμμένο στο Βιβλίο της Ζωής. Δε θα τον γνωρίσουν και δε θα βρεθεί ανάμεσα στους ευλογημένους του Πατρός. Την ανταπόδοσή του την έλαβε ολόκληρη στη γη, τ’ αρίφνητα ουράνια πλούτη του Θεού δε θ’ αποκαλυφτούν στο πνεύμα του. Πόσο φοβερός είναι ο ξαφνικός θάνατος! Όταν ο άνθρωπος νομίζει πως είναι σταθερά εγκατεστημένος, πως πατάει γερά στη γη, η ίδια γη ανοίγει ξαφνικά και τον καταπίνει, όπως κατάπιε τον Δαθάν και τον Αβειρών (βλ. Αριθ. ιστ’ 32). Όταν κάποιος αγνοεί το Θεό κι επιδιώκει για πολλά χρόνια αποκλειστικά την ευωχία, πέφτει φωτιά από τον ουρανό και τον κατακαίει, όπως τα Σόδομα και τα Γόμορα (βλ. Γέν. ιθ’ 24). Όταν ο άνθρωπος πιστεύει πως έχει εξασφαλίσει τη θέση του και τά ‘χει καλά τόσο με το Θεό όσο και με τον συνάνθρωπό του, θα πεθάνει ξαφνικά, όπως ο Ανανίας και η Σαπφείρα (βλ. Πράξ. ε’ 5, 10). O αμαρτωλός δημιουργεί διπλή απώλεια με τον ξαφνικό του θάνατο: πρώτα στον εαυτό του κι έπειτα στην οικογένειά του. Στον εαυτό του επειδή πεθαίνει αμετανόητος. Στην οικογένειά του επειδή αιφνιδιάζει τους συγγενείς του μ’ ένα αναπάντεχο χτύπημα κι αφήνει πίσω του εκκρεμότητες. Μακάριος είναι εκείνος που προτού πεθάνει δοκιμάζεται από κάποια αρρώστια, από τον πόνο. Σ’ αυτόν δίνεται η ευκαιρία να κάνει μία ανασκόπηση της ζωής του, να εξετάσει τις αμαρτίες του, να μετανοήσει για όλα τα κακά που έχει κάνει, για όλα τα καλά που δεν έκανε, να θρηνήσει με μετάνοια ενώπιον του Θεού, να καθαρίσει την ψυχή του με δάκρυα και να ζητήσει συχώρεση από το Θεό. Θά ‘χει την ευκαιρία να συγχωρέσει κι αυτός εκείνους που τον πρόσβαλαν, που τον έβλαψαν στη ζωή του, να χαιρετήσει όλους τους φίλους ή εχθρούς του, να θυμήσει στα παιδιά του το φόβο του Θεού, νά ‘χουν στο νου την ώρα του δικού τους θανάτου και να οπλίσουν την ψυχή τους με πίστη, προσευχή και καλά έργα. Ας δούμε στην Παλαιά Διαθήκη πως πέθαναν οι άνθρωποι που ευαρέστησαν στο Θεό: ο Αβραάμ, ο Ισαάκ, ο Ιακώβ, ο Ιωσήφ, ο Μωυσής κι ο Δαβίδ. Προτού πεθάνουν, όλοι τους είχαν αρρωστήσει. Όσο κράτησε η αρρώστια τους, το όνομα του Θεού δεν έλειπε από τα χείλη τους. Άφησαν όλοι καλή κληρονομιά στους απογόνους τους και τους ευλόγησαν. Αυτός είναι θάνατος δίκαιου ανθρώπου. Ίσως διερωτηθείς: Μα δεν πέθαναν πολλοί από τους δίκαιους στη μάχη, απροετοίμαστοι; Όχι! Οι δίκαιοι ποτέ δεν πεθαίνουν απροετοίμαστοι! Προετοιμάζονται πάντα για το θάνατό τους, περιμένουν από μέρα σε μέρα την αναχώρησή τους απ’ αυτή τη ζωή. Η καρδιά τους βρίσκεται σε διαρκή μετάνοια, εξομολογούνται στο Θεό και τον δοξολογούν. Οι δίκαιοι το κάνουν αυτό σε καιρούς ειρήνης και ευμάρειας. Το κάνουν όμως πολύ περισσότερο σε περιόδους πολέμου, βίας και ταραχών. Η ζωή τους ολόκληρη είναι μια διαρκής προετοιμασία για το θάνατο κι έτσι δεν πεθαίνουν ποτέ απροετοίμαστοι. Προετοιμασία για το θάνατο σημαίνει επίσης το «να πλουτίζει κανείς εν Χριστώ». Μόνο εκείνοι που πιστεύουν πραγματικά στο Θεό και στη μέλλουσα ζωή προετοιμάζονται για το θάνατο, για την αιώνια ζωή. Οι άπιστοι δεν προετοιμάζονται ποτέ για το θάνατο. Το μόνο που φροντίζουν, είναι να ζήσουν όσο γίνεται περισσότερο στη γη. Φοβούνται ακόμα και να σκεφτούν το θάνατο και κάνουν ελάχιστη προσπάθεια για «να πλουτίσουν εν Χριστώ». Όποιος προετοιμάζεται για το θάνατο, προετοιμάζεται και για την αιώνια ζωή. Τη φύση της προετοιμασίας αυτής για την αιώνια ζωή, τη γνωρίζει κάθε χριστιανός. Ο συνετός άνθρωπος δοκιμάζει κάθε μέρα την πίστη του στο Θεό, προφυλάσσει την καρδιά του από την απιστία, την αμφιβολία και την κακία, όπως ο συνετός αγρότης προφυλάσσει το αμπέλι του από τα έντομα και τις ακρίδες. Ο συνετός άνθρωπος δοκιμάζει καθημερινά τον εαυτό του αν τηρεί τις εντολές του Θεού με πράξεις συγγνώμης, αγάπης και ελεημοσύνης. Μ’ αυτόν τον τρόπο «πλουτίζει εν Χριστώ». Ο συνετός άνθρωπος δεν αποθηκεύει τα αγαθά του σε αποθήκες, αλλά τα εμπιστεύεται στη φύλαξη του Θεού. Το πιο πολύτιμο πράγμα γι’ αυτόν είναι η ψυχή του. Είναι ο μεγαλύτερος θησαυρός του, το μόνο που δε φθείρεται και δεν πεθαίνει. Ο συνετός άνθρωπος ρυθμίζει τα θέματά του με τον κόσμο ισορροπημένα, καθημερινά. Είναι έτοιμος κάθε στιγμή να πεθάνει με σταθερή την πίστη πως θα παρουσιαστεί ενώπιον του Θεού και κει τον περιμένει ζωή αιώνια. Ο όσιος Αντώνιος έλεγε: «Να σκέφτεσαι μέσα σου και να λες: “Σήμερα είναι η τελευταία μέρα της ζωής μου”. Έτσι δε θ’ αμαρτήσεις ποτέ στο Θεό». Δεν υπάρχει πιο ανόητο πράγμα από το να πεις: «Καλύτερα να πεθάνω ξαφνικά, να μη νιώσω το θάνατό μου!». Έτσι μιλάνε οι ελαφρόμυαλοι κι οι άθεοι. Ο συνετός κι αφοσιωμένος πιστός λέει: «Γεννηθήτω το θέλημα του Θεού!» Καλύτερα να μείνεις χρόνια στο κρεβάτι με αρρώστιες και πόνους, παρά να πεθάνεις απροετοίμαστος κι αμετανόητος. Οι πόνοι σ’ αυτόν τον κόσμο περνούν γρήγορα, όπως κι οι χαρές. Στον άλλο κόσμο όμως δεν υπάρχει τίποτα εφήμερο και παροδικό. Όλα είναι αιώνια, είτε βάσανα είτε χαρά. Γι’ αυτό είναι καλύτερα να υποφέρεις λίγο εδώ παρά εκεί, όπου το μέτρο τόσο του πόνου όσο και της χαράς είναι ασύγκριτα μεγαλύτερο. Γεννηθήτω το θέλημα του Θεού! Προσευχόμαστε στον παντεπόπτη Θεό μας να μη μας στείλει ξαφνικό θάνατο, ενώ βρισκόμαστε μέσα στην αμαρτία, στις κακές μας πράξεις, αλλά να μας λυπηθεί, όπως λυπήθηκε το βασιλιά Εζεκία (βλ. Ησ. λη’ 1-5) και να μας δώσει χρόνο μετάνοιας. Να μας ελεήσει και να μας δώσει κάποια ένδειξη ότι ο θάνατος είναι κοντά, ώστε να βιαστούμε να ζήσουμε κάπως καλύτερα και να γλιτώσουμε την ψυχή μας από το «αιώνιο πυρ». Έτσι τα ονόματά μας θα γραφτούν στη Βίβλο της Ζωής και τα πρόσωπά μας θα είναι ορατά στη βασιλεία του Χριστού, του Θεού μας. Δόξα και αίνος στον Κύριο και Σωτήρα μας Ιησού Χριστό, στον Πατέρα και το Άγιο Πνεύμα, την ομοούσια και αδιαίρετη Τριάδα, τώρα και πάντα και στους αιώνες των αιώνων. Αμήν. (Απόσπασμα από το βιβλίο «ΚΥΡΙΑΚΟΔΡΟΜΙΟ Γ’ – ΟΜΙΛΙΕΣ ΣΤ’ Αγίου Νικολάου Βελιμίροβιτς», Επιμέλεια – Μετάφραση: Πέτρος Μπότσης, Αθήνα 2014)

«Καλά, εσύ δεν ξέρεις ότι,αν ο Θεός δεν ελεήσει εμένα,δεν ελεεί ούτε εσένα; Δεν ξέρεις ότι εσύ και εγώ είμαστε ένα;»

Συχνά οι προσκυνητές ζητούσαν από το Γέροντα Πορφύριο να προσευχηθεί για εκείνους και για αγαπημένα τους πρόσωπα και πάντοτε ο Γέροντας υποσχόταν πως θα το πράξει.Μου γεννήθηκε η απορία: Πώς μπορεί ο Γέροντας να θυμάται εκατοντάδες ονόματα; Μιά μέρα που μιλούσαμε για την προσευχή, στρέφεται ξαφνικά και μου λέει: «Θα με ρωτήσεις ίσως, πώς θυμάμαι στην προσευχή μου τόσα ονόματα.Εγώ είμαι άνθρωπος αμαρτωλός και αδύνατος.Λέω, Κύριε, ελέησον το Γιώργο, το Νίκο, τη Μαρία, την Κατερίνα– όσα ονόματα θυμάμαι –και όλους όσους μου παρήγγειλαν να προσεύχομαι γι’ αυτούςκαι ξέχασα τα ονόματά τους. Κι ο Θεός, επειδή δεν είναι πατήρ Πορφύριος να ξεχνά, αλλά θυμάται όλα τα ονόματα, αμέσως έρχεται και ελεεί όλους«. Θαύμασα τη θεία φώτισή του και ρώτησα: «Και τί λέτε, Γέροντα, για όλους αυτούς τους ανθρώπους στην προσευχή σας;» Κι ο Γέροντας με τον φυσικό τρόπο: «Ε,να!Λέω πρώτα, Κύριε Ιησού, Χριστέ, ελέησόν με». «Ελέησόν με, λέτε; Μα αυτοί σας ζήτησαν να προσευχηθείτε για κείνους, όχι για τον εαυτό σας», αντέτεινα με απορία. Κι ο Γέροντας, για άλλη μιά φορά, με κατάλαβε εξ απροόπτου, λέγοντας: «Καλά, εσύ δεν ξέρεις ότι, αν ο Θεός δεν ελεήσει εμένα, δεν ελεεί ούτε εσένα; Δεν ξέρεις ότι εσύ και εγώ είμαστε ένα;» Απλά λόγια, αλλά με πολύ, πάρα πολύ μεγάλο βάθος. Τόσο βάθος, ώστε ο Γέροντας σε άλλη συζήτηση να πεί, ότι σ’ αυτό το αίσθημα της ενότητάς μας με τον άλλο κρύβεται το μυστικό της πνευματικής εν Χριστώ ζωής. Αργότερα, διαβάζοντας φιλοπατερικά βιβλία, έβλεπα εκεί, ότι δεν υπάρχει μεγαλύτερη ελεημοσύνη προς τους άλλους από τον προσωπικό μας αγιασμό. Θυμήθηκα τα λόγια του π.Πορφυρίου, όταν διάβαζα τη βιογραφία του Αγίου Σεραφείμ του Σάρωφ, που έλεγε: «Απόκτησε την ειρήνη του Θεού μέσα σου και χιλιάδες άνθρωποι θα σωθούν γύρω σου». Και μήπως αυτό δε συνέβαινε και με τον π.Πορφύριο; Όσο για κείνο το εκπληκτικό »εγώ κι εσύ είμαστε ένα«, πιστεύω ότι ισχύει, δυνάμει και ενεργεία, για το Γέροντα, ο οποίος με τη ζωή του πραγματοποίησε την αρχιερατική προσευχή του Κυρίου «ίνα πάντες εν ώσι». ''Ανθολόγιο Συμβουλών'', εκδ. Ιερά Μονή Μεταμορφώσεως, Μήλεσι

«Έτσι έφερα την εικόνα της Παναγίας Σουμελά στην Ελλάδα !»

Αυτές τις μέρες συμπληρώνονται 91 χρόνια από τον επαναπατρισμό ενός από τα σημαντικότερα θρησκευτικά κειμήλια του Ελληνισμού: Της εικόνας της Παναγιάς Σουμελά. Περίμενε για οκτώ χρόνια σε κρύπτη του Μοναστηριού στον Πόντο για να αποκαλυφθεί και πάλι στα μάτια των πιστών. Η διάσωσή της και το ταξίδι της στην Ελλάδα μοιάζουν με θαύμα. Αποτελεί μια από τις τρεις εικόνες που φιλοτέχνησε ο Ευαγγελιστής Λουκάς και πέρα από την ιστορική και θρησκευτική της αξία υπάρχει και η, επίσης, ανυπολόγιστη συναισθηματική που έχει για τους Έλληνες του Πόντου και τους απανταχού Έλληνες γενικότερα. Στην εφημερίδα «Πατρίς» εντοπίσαμε ένα ντοκουμέντο. Την αφήγηση του ίδιου του μοναχού που την έφερε στην Ελλάδα. Όμως χρειάζεται μια μικρή εισαγωγή καθώς μια σειρά συμπτώσεων έφεραν το σπουδαίο αυτό κειμήλιο στην Ελλάδα. Λες και κάποια αόρατη δύναμη ήθελε να γίνει το αδύνατο δυνατό. Στις 29 Μαΐου 1930 ο πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος επισκέπτεται τα Καλάβρυτα. Τον ξεναγούν διάφοροι Ιεράρχες. Κάποια στιγμή του δείχνουν μια εικόνα της Παναγίας να κρατά το Θείο βρέφος. «Είναι του Ευαγγελιστή Λουκά, οποίος εκτός από γιατρός είχε και έφεση στη ζωγραφική. Δημιούργησε τρεις εικόνες. Η μία είναι μπροστά σας, η άλλη βρίσκεται στη Μονή Κύκκου στην Κύπρο…» του είπε ο Μοναχός που τον ξεναγούσε. «Κι η άλλη, η τρίτη;» ρώτησε ο Πρωθυπουργός. Τότε το λόγο πήρε ο Μητροπολίτης Ξάνθης Πολύκαρπος Ψωμιάδης, που είχε γεννηθεί στα παράλια της Μαύρης Θάλάσσας και μετά την Καταστροφή είχε αναλάβει τη Μητρόπολη στην Ελεύθερη Ελλάδα, ως γνώστης της ιστορίας. Και είπε: «Η τρίτη βρισκόταν στο Μοναστήρι της Παναγίας Σουμελά στον Πόντο. Εκεί την έκρυψαν κάποιοι μοναχοί πριν φύγουν και πυρπολήσουν τη μονή οι Τούρκοι…» Ο Βενιζέλος χωρίς να κρύψει την έκπληξή του είπε: «Ε, τότε τι καθόμαστε; Να πάμε να την πάρουμε, εάν ξέρουμε που είναι…» Οι Ιεράρχες δεν μπόρεσαν να κρύψουν την έκπληξή τους. Ο Πολύκαρπος όμως που ήξερε τι συνέβαινε στην ιδιαίτερή του πατρίδα είπε: «Κύριε Πρωθυπουργέ, οι Τούρκοι δεν αφήνουν να περάσει από εκεί πουλί πετούμενο, πως θα πάμε να την πάρουμε;» Η απάντηση του Βενιζέλου ήταν σαφής: «Έχουν αλλάξει τα πράγματα εσχάτως. Όταν επιστρέψουμε στην Αθήνα να μου το θυμίσετε…» Πράγματι, στις αρχές της δεκαετίας του ’30 Ελλάδα και Τουρκία είχαν αρχίσει προσπάθειες προσέγγισης. Ήταν μια επίθεση φιλίας των γειτόνων μας που δεν κράτησε πολύ, αλλά ήταν η κατάλληλη ευκαιρία για την απόκτηση του κειμηλίου που άλλωστε από την Αθήνα είχε ταξιδέψει για τον Πόντο το 386. Την μετέφεραν εκεί δύο Μοναχοί και την εγκατέστησαν στη Μονή που τη φιλοξένησε για 16 αιώνες! Ο Μητροπολίτης Ξάνθης ανέθεσε σε έναν από τους πιο γνωστούς Πόντιους των Αθηνών, τον Χρυσόστομο Μυρίδη, να φροντίσει τα διαδικαστικά. Αυτός ενημέρωσε τον Μητροπολίτη Τραπεζούντας Χρύσανθο που ανέλαβε τις επαφές με τις τουρκικές αρχές. Αναζητήθηκε ο Αρχιμανδρίτης Ιερεμίας που είχε κρύψει την εικόνα στη Μονή λίγο πριν αναχωρήσει για την Ελλάδα. Εντοπίστηκε στον Λαγκαδά. Μόνο που η ηλικία δεν του επέτρεπε ένα τόσο κοπιαστικό ταξίδι. Πρότεινε τον ιερομόναχο Αμβρόσιο που υπηρετούσε κι εκείνος στη Μονή της Παναγίας Σουμελά. Τον κατατόπισε για το σημείο που είχε κρύψει την εικόνα και του έδωσε την ευχή του. Πέρασε καιρός μέχρι να ετοιμαστούν οι άδειες. Η περιοχή ήταν «απαγορευμένη» για τους Έλληνες, ακόμα και τους ομογενείς που έμεναν στην Κωνσταντινούπολη. Από το σημείο αυτό όμως ας διαβάσουμε πως περιγράφει ο Αμβρόσιος Σουλιώτης την αποστολή του επαναπατρισμού της εικόνας. Διαβάζουμε στην εφημερίδα «Πατρίς» του 1931: «Έφυγα από την Αθήνα στις 14 Οκτωβρίου. Ήμουν εφοδιασμένος με ένα θερμότατο συστατικό έγγραφο της τουρκικής πρεσβείας. Έμεινα λίγο στην Πόλη και από εκεί ξεκίνησα ατμοπλοϊκώς για την Τραπεζούντα. Με συνόδευε ο Αλ. Βασιλείου, υπάλληλος της Μικτής Επιτροπής. Φαντάζεστε τη συγκίνησή μου όταν τα μεσάνυχτα της 26ης Οκτωβρίου έφθασα στην Τραπεζούντα. Πήγα κατευθείαν στο ξενοδοχείο του Τεφίκ, ο οποίος εξεπλάγη όταν με είδε. Δεν ήξερε πως να με περιποιηθεί και μου ζητούσε πληροφορίες για διάφορους παλιούς του γείτονες και γνωστούς που είχαν έρθει στην Ελλάδα. Το επόμενο πρωί πήγα στον Νομάρχη Τραπεζούντος ο οποίος έδειξε ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την αποστολή μου. Μέχρι να ξεκινήσω από την Τραπεζούντα είδα πολλούς γνωστούς μου Τούρκους κι έγινα αντικείμενο θερμών εκδηλώσεων. Πρέπει να σας πω ότι η ελληνοτουρκική φιλία έχει βαθιές ρίζες μεταξύ των δύο λαών. Το μεσημέρι, συνοδευόμενος από τον κ. Βασιλείου κι ένα μυστικό αστυνομικό που μου είχε διαθέσει ο Διευθυντής της Αστυνομίας Τραπεζούντος ξεκινήσαμε για το Τσεβιζλίκ. Είναι αδύνατο να σας περιγράψω τη συγκίνηση των κατοίκων του Τσεβιζλίκ. Μου μίλησαν με πολύ ενδιαφέρον για τους Χριστιανούς και δεν μου έκρυψαν την επιθυμία τους να τους ξαναδούν στον τόπο τους. – Από τον καιρό που φύγατε μας έφυγε το μπερκέτι (ΣΣ: ο πλούτος), μου είπαν πολλοί. Τώρα που επιτρέπονται τα ταξίδια να έρχεστε να δείτε τον τόπο μας και ο Θεός να δώσει να ξαναζήσουμε μαζί. Δάκρυσα στα λόγια τους αυτά και δάκρυσαν κι εκείνοι μαζί μου. Δεν είχα, όμως, καιρό για χάσιμο. Πήγα στον Καϊμακάμη (ΣΣ: Έπαρχος) που με δέχτηκε με πολύ ευγένεια. Φρόντισε να έρθουν από ένα γειτονικό χωριό πέντε άλογα για να πάμε μέχρι τη Μονή του Σουμελά. Στις 7 το πρωί της 28ης Οκτωβρίου ήρθαν πράγματι οι αγωγιάτες και καβαλικέψα με μαζί με τον κ. Βασιλείου και τον μυστικό αστυνομικό Τόνγιαλη Νεσάτ εφέντη και δύο στρατιώτες που μας έδωσε για ασφάλεια ο Καϊμακάμης. Φθάσαμε στο Μοναστήρι το μεσημέρι. Ιερή συγκίνηση με κατέλαβε όταν αντίκρυσα από μακριά το ξακουσμένο Μοναστήρι του Σουμελά που έστεκε ακόμα ακουμπισμένο στο θεόρατο βουνό του Μελά. Εγκαταλελειμμένη η Μονή του Σουμελά είχε ερειπωθεί. Μέσα εκεί, στην ερημιά, κανείς δεν την πλησίαζε. Ταβάνια, πατώματα, παραθυρόφυλλα, όλα είχαν καεί και μόνο οι τοίχοι έμεναν όρθιοι για να διηγούνται ότι για αιώνες εκεί μέσα δοξάστηκε το όνομα του Θεού. - Ότι είχαμε κρύψει εδώ τα έχουν ανακαλύψει, μου είπαν οι αγωνιάτες. Δεν βλέπετε τους σκαμμένους τοίχους και τα υπόγεια; Πραγματικά, είχε συμβεί αυτό. Με μια πρώτη ματιά το διαπίστωσα και χωρίς να ξεκουραστούμε τραβήξαμε για την Αγία Βαρβάρα. Ήταν το μετόχι της Μονής, δέκα λεπτά πιο πέρα. Μέσα εκεί, όπως μου είχε πει ο αρχιμανδρίτης Ιερεμίας ήταν θαμμένη η Παναγία. Αφήσαμε τους αγωγιάτες στην ποταμιά κι εμείς οι πέντε ανεβήκαμε στην Αγία Βαρβάρα. Εκεί φάγαμε κι έτρεξα να βρω το μέρος που μου εκμυστηρεύτηκε ο Ιερεμίας. Αλλά εκεί είχαν πέσει όλοι οι τοίχοι κι ένας σωρός από πέτρες, χώματα, ξύλα, κεραμίδια που ξεπερνούσαν το ενάμιση μέτρο σε ύψος. Πως θα κατόρθωνα να καθαρίσω το μέρος; Στα χαμένα προσπαθούσα να τραβήξω πέτρες και ξύλα. Η ώρα περνούσε και η δουλειά μου δεν προχωρούσε. Οι αγωγιάτες ανησύχησαν που αργήσαμε κι ανέβηκαν στην Αγία Βαρβάρα. - Θα το κάνουμε εμείς, απάντησαν όταν τους προσέφερα σεβαστή αμοιβή. Πραγματικά, πέντε αυτοί και άλλοι τόσοι εμείς κατορθώσαμε να παραμερίσουμε τους όγκους. Έπειτα από τριών ωρών εντατική εργασία οι αγωγιάτες, χτυπώντας το έδαφος με ένα ξύλο, με βεβαίωσαν ότι υπάρχει κενό από κάτω. Η καρδιά μου χτυπούσε δυνατά. Δεν υπήρχε αμφιβολία ότι ήταν η κρύπτη των ιερών κειμηλίων, Αλλά θα ήταν εκεί; Είχα ακούσει στο Τσεβιζλίκ ότι η κρύπτη των κειμηλίων είχε ανακαλυφτεί, αλλά όταν είδαν ότι πρόκειται για τη θαυματουργή εικόνα σκέπασαν πάλι το μέρος και έφυγαν τρεχάλα, επειδή τη σέβονταν όλοι εκεί, Οθωμανοί και Χριστιανοί. Αυτό μου έδωσε κάποιο θάρρος και άνοιξα τα μάτια μου. Η πανσέληνος φώτιζε θαυμάσια και μπορούσα να διακρίνω. Ένας από τους αγωγιάτες ήταν πάνω στην κρύπτη. - Βλέπω ένα κιβώτιο εδώ, μου είπε, όταν παραμέρισε τα χώματα. - Άνοιξέ το, απάντησα και με τα χέρια σου τράβηξε ότι βρεις. Έκανα τον σταυρό μου την ώρα εκείνη και σήκωσα τα μάτια μου στον ουρανό προφέροντας λόγους ευχαριστίας. Τα ιερά κειμήλια είχαν σωθεί. Ο μπόγος ήταν απείραχτος και μόνο τα πανιά είχαν σαπίσει από τα νερά. Πήρα την εικόνα της Παναγίας στα χέρια μου, αφού την ασπάστηκα, μοίρασα και τα άλλα πράγματα στους συνοδούς μου και ξεκινήσαμε πεζοί για το Τσεβιζλίκ. Τη στιγμή που βρήκαμε τα κειμήλια ήταν εννιά το βράδυ και παρ' όλη την πανσέληνο ήταν δύσκολη η πορεία μας καβάλα στα άλογα. Έτσι τον περισσότερο δρόμο τον πήγαμε πεζοπορία και φθάσαμε, δύο τα ξημερώματα στο Τσεβιζλίκ. Το πρωί οι Τούρκοι με είδαν με μεγάλη χαρά, Μου ευχήθηκαν καλό ταξίδι, καλή αντάμωση και μου παράγγειλαν χαιρετισμούς σε όλους τους Χριστιανούς γνωστούς τους. Από εκεί το ταξίδι μου ήταν επίσης ομαλότατο. Γύρισα στην Τραπεζούντα, στην Πόλη και προχθες έφθασα εδώ φέροντας την εικόνα της Παναγίας, τον Σταυρό των Κομνηνών, το Τίμιο Ξύλο και ένα χειρόγραφο Ιερό Ευαγγέλιο». Η εικόνα εκτέθηκε στην Αθήνα, φυλάχτηκε στο Βυζαντινό Μουσείο και στη δεκαετία του ’50 πήρε τη θέση της στο Βέρμιο εκεί που χτίστηκε η εκκλησία που αποτελεί τόπο προσκυνήματος όχι μόνο των Ποντίων, αλλά και όλων των Ελλήνων. Newsbreak

Ὁ «φάκελλος τοῦ Πολυτεχνείου» φαίνεται πῶς εἶχε τήν ἴδια τύχη μέ τόν «Φάκελλο τῆς Κύπρου».

Πρόδηλο εἶναι ὅτι ὅταν ἕνα ἱστορικὸ περιστατικὸ λέγεται συνεχῶς ἐδῶ καὶ μισὸ αἰῶνα ὅτι εἶναι ἐπίκαιρο, τότε κάθε ἄλλο παρὰ ἐπίκαιρο εἶναι. Ἄλλωστε, ἄν τὸ «Πολυτεχνεῖο» εἶναι ὄντως ἐπίκαιρο, τότε γιατί δὲν εἶναι ἐπίκαιρη καὶ ἡ Χοῦντα; Κι ὅσοι ὑποστηρίζουν ὅτι τὸ «Πολυτεχνεῖο» ἔριξε τὴν Χοῦντα, τότε γιατὶ ὠρύονται, ταυτόχρονα, ὅτι «ἡ χοῦντα δὲν τελείωσε τὸ ʼ73»; Στὴν πραγματικότητα, οὔτε τὸ «Πολυτεχνεῖο» ζεῖ, οὔτε ἡ Χοῦντα, οὔτε τίποτα ποὺ νὰ θυμίζει ἐκεῖνον τὸν παλιὸ καιρό. Ζοῦν μονάχα οἱ θιασῶτες τῆς σκληρῆς Δεξιᾶς καὶ οἱ ἀκτιβιστὲς τῆς Ἀριστερᾶς, ποὺ ἐξακολουθοῦν σὲ κάθε ἐπέτειο, καὶ μέσα σὲ ἐντελῶς διαφορετικὲς συνθῆκες, νὰ ἐρίζουν γιὰ τὰ τότε γενόμενα καὶ νὰ ἀναπολοῦν τὰ περασμένα. Ὅσοι ἀνήκουν σ’ αὐτὲς τὶς πολιτικὲς φυλὲς μποροῦν νὰ διαπληκτίζονται, νὰ καμαρώνουν, νὰ ἀπειλοῦν ἤ νὰ ὀνειρεύονται τῆς γενιᾶς τους τοὺς Συνταγματάρχες οἱ μὲν καὶ τῆς γενιᾶς τους τὰ Πολυτεχνεῖα οἱ δέ. Γιὰ ὅλους τοὺς (πολλοὺς) «ὑπόλοιπους», ἤτοι γιὰ τὸν «ἁπλὸ λαό», ὅλα αὐτὰ ἔχουν πάψει πρὸ μακροῦ χρόνου νὰ ἔχουν κάποια σημασία. Ὅπως κι ἐκεῖνα τὰ χρόνια, ποὺ ἡ «σιωπηρὴ πλειονότητα», ποὺ ἤτανε μὲ τὴν Χοῦντα, πῆγε στὴν Μεταπολίτευση μὲ τὴν Δημοκρατία, γιατὶ κατὰ κανόνα «οἱ πολλοὶ» πᾶνε στὸ τέλος μὲ τὸν νικητή. Οἱ ἀτέρμονοι σκυλοκαβγᾶδες μεταξὺ ντούρων Δεξιῶν καὶ ντούρων Ἀριστερῶν εἶναι ἁπλῶς μέρος τοῦ ἐπετειακοῦ σκηνικοῦ ποὺ ζοῦμε ἀπὸ τὴν Μεταπολίτευση μέχρι σήμερα, ἀπὸ τὸ ὁποῖο παρελαύνουν τὰ φαντάσματα τῆς Κατοχῆς, τοῦ Ἐμφυλίου, καὶ τοῦ Μετεμφυλίου, γιὰ νὰ ἐξορκίσουν τὸ σκληρὸ παρὸν καὶ τὸ ἀδυσώπητο μέλλον ἑνὸς θνήσκοντος ἔθνους ποὺ ἀρνεῖται πεισματικῶς νὰ ἐνηλικιωθεῖ. Ὁ βαθμὸς τῆς ἱστορικῆς ὡριμότητας τῶν Νεοελλήνων κυμαίνεται στὶς πρῶτες βαθμίδες τῆς κλίμακας ὡριμότητας τῆς σχέσεως τέκνου πρὸς πατέρα: «Ὁ πατέρας τὰ ξέρει ὅλα» (παιδικὴ ἡλικία)-«Ὁ πατέρας δὲν ξέρει τίποτα» (ἐφηβεία). Τὸν ἰσχυρισμὸ περὶ «ἀμερικανοκίνητης» Χούντας, τῶν Ἀριστερῶν, διαδέχεται ὁ ἰσχυρισμὸς περὶ «ἀμερικανοκίνητου» Πολυτεχνείου, τῶν βαρβάτων Δεξιῶν -ποὺ ὡς πρὸς τὴν ἱστορική τους τεκμηρίωση κινοῦνται στὸ ἐπίπεδο τοῦ «κάπου πῆγα, κάποιον εἶδα, κάτι μοῦπε νὰ σᾶς πῶ». Ἀκόμη καὶ τὸ ἀκανθῶδες ζήτημα τῶν νεκρῶν κινεῖται σὲ ἐπίπεδο σκέψης νηπιαγωγείου. Τὸν ἰσχυρισμὸ περὶ τῶν νεκρῶν ποὺ δῆθεν προκάλεσε τὸ διαβόητο «τάνκ» διαδέχεται ὁ ἄλλος ἰσχυρισμὸς περὶ ἀνύπαρκτων νεκρῶν ἐντὸς τοῦ Πολυτεχνείου (λὲς καὶ ἄν ἦταν παρακάτω δὲν τρέχει κάστανο). Τὴν ἴδια ἀδιαφορία γιὰ τὰ θύματα ποὺ ἐπέδειξαν οἱ φιλοχουντικοὶ -οἱ ὁποῖοι, στὸ κάτω-κάτω δὲν εἴχανε καὶ λόγο- τὸν ἐπέδειξαν οἱ ἴδιοι οἱ Ἀριστεροί. Οὐδεὶς ἀπὸ τοὺς τόσες χιλιάδες ποὺ κάθε χρόνο καταθέτουν λουλούδια στήν… κεφαλὴ τοῦ Σβορώνου, κανένα ἀπὸ τὰ κόμματα ποὺ βγάζουν ἐπετειακὲς ἀνακοινώσεις, καμμία «προοδευτικὴ» κυβέρνηση, κανένας καθηγητὴς ἤ φοιτητὴς ἱστορίας δὲν ἔχει ἀσχοληθεῖ μὲ τὸ πόσοι, ποιοί καὶ ὑπὸ ποῖες συνθῆκες ἦσαν οἱ περιβόητοι νεκροὶ ποὺ ἔγιναν «προπαγάνδας λίπασμα» γιὰ τὴν ἀσύστολη πολιτικὴ ὑπεραξία τῶν κομμάτων καὶ τὴν τελετουργικὴ λιτανεία τῶν διαδηλωτῶν, ποὺ ἔρχονται κάθε χρόνο σὲ ἐπαφὴ μὲ τὸ «ἱερό», πίσω ἀπὸ μία ματωμένη σημαία, τῆς ὁποίας τὴν αὐθεντικότητα δὲν ἔχει ἐξετάσει ποτὲ κανένας. Μονάχα ἕνας (ἕνας!) ἐπαγγελματίας ἐρευνητὴς ξεκίνησε μονάχος του μία σχετικὴ ἔρευνα ποὺ βρίσκεται, ὅπως μαθαίνουμε, ἀκόμα σὲ ἐξέλιξη, μὲ τὰ πρῶτα στοιχεῖα νὰ δημοσιεύονται τὸ 2004. Τὸ πράγμα μιλάει ἀπὸ μόνο του γιὰ ὅλον αὐτὸ τὸν «κόσμο τοῦ ἀγῶνα» καὶ τὴν «τιμὴ», ποὺ διατείνεται ὅτι ἀποδίδει στοὺς «νεκρούς του». Ὅπως δὲν μάθαμε, βέβαια, ποτὲ καὶ ἀπὸ κανέναν γιὰ τοὺς διαβόητους ἐλεύθερους σκοπευτές, παρ’ ὅλο ποὺ ἡ Ἀριστερὰ ἔχει νομιμοποιηθεῖ ἀπὸ τὸ 1974 καὶ ἀποτελεῖ συστατικὸ στοιχεῖο τοῦ καθεστῶτος. Ἔχετε ἀκούσει ἄραγε νὰ ἔχει ζητήσει ποτὲ ἐδῶ καὶ τόσες δεκαετίες ἡ Ἀριστερὰ νὰ γίνει ἐπίσημη ἔρευνα ἀπὸ τὸ κράτος γιὰ τὰ γεγονότα τοῦ Πολυτεχνείου; Ὁ «φάκελλος τοῦ Πολυτεχνείου» φαίνεται πῶς εἶχε τὴν ἴδια τύχη μὲ τὸν «Φάκελλο τῆς Κύπρου». Καὶ οἱ λόγοι κατανοητοί. Τὸ μόνο πράγμα ποὺ δὲν μάθαμε ἐδῶ καὶ μισὸ αἰῶνα γιὰ τὸ «Πολυτεχνεῖο» εἶναι ὁλόκληρη ἡ ἀλήθεια -γιατὶ ἡ μισὴ ἀλήθεια εἶναι χειρότερη κι ἀπὸ τὸ ψέμα. Δύο πρωταγωνιστὲς τῆς ἐποχῆς, ἀπὸ τὴν ἀντίθετη ὁ καθένας πλευρά, μίλησαν πρὸ ἐτῶν (ὅσο μποροῦσαν ἤ ὅσο ἤθελαν νὰ μιλήσουν) διαρρηγνύοντας τὸ τεῖχος τοῦ πολυτεχνειακοῦ «ζωτικοῦ μύθου» τῆς Μεταπολίτευσης. Ὅπως καὶ νἄχει, τὸ «Πολυτεχνεῖο» εἶναι ἀπὸ καιρὸ νεκρό, καθότι ἡ δικαίωσή του ἦταν ἀκριβῶς αὐτὸ ποὺ ζητοῦσε: ἡ ἀποκατάσταση τοῦ κοινοβουλευτισμοῦ (μὲ εἰρωνεία τῆς ἱστορίας, τὸ αἴτημα αὐτὸ νὰ τὸ προβάλλουν πολιτικὲς δυνάμεις ποὺ κάθε ἄλλο παρὰ ἦταν ὑπέρμαχοι τῆς κοινοβουλευτικῆς δημοκρατίας). Καὶ ὅπως καὶ νἄχει, ἡ Τρίτη Ἑλληνικὴ Δημοκρατία εἶναι τὸ ἀτόφιο προϊὸν αὐτοῦ τοῦ αἰτήματος (τὰ περὶ «Ψωμί-Παιδεία-Ἐλευθερία», ποὺ ἔμειναν «ἀνεκπλήρωτα» εἶναι ἄλλωστε τόσο γενικὰ καὶ ἀόριστα, ὥστε νὰ μένουν πάντα ἀνεκπλήρωτα, γι’ αὐτὸ καὶ «ἀδικαίωτα»), ἀκόμη κι ἄν τὴν Χοῦντα δὲν τὴν ἔριξε το «Πολυτεχνεῖο» ἀλλά… ὁ Ἰωαννίδης -ἡ «μικρὴ χοῦντα» τοῦ ὁποίου (καὶ παρὰ τὴν θέλησή του) ἦταν αὐτὴ ποὺ τελικὰ ἔφερε τὴν περιβόητη Δημοκρατία, ποὺ ζητοῦσε τὸ «Πολυτεχνεῖο», μετὰ τὴν προδοσία τῆς Κύπρου. Καὶ ἐδῶ βρίσκεται ἀκριβῶς τὸ μόνιμο καὶ ἀληθινὸ νόημα τῆς σαραναοκτάχρονης ἐπετείου: Δεξιὰ καὶ Ἀριστερὰ βρῆκαν τὸν ἀποδιοπομπαῖο τράγο στὸ πρόσωπο τῆς Χούντας γιὰ νὰ μὴν πολεμήσουν στὴν Κύπρο, ὅταν ἀποκαταστάθηκε ἡ Δημοκρατία. Τώρα ἑτοιμάζονται -τόσο δεμένοι παρὰ ποτὲ- νὰ προχωρήσουν καὶ στὸ ὁλοκληρωτικὸ ξεπούλημα τῆς Ἑλλάδας. Ὅσο γιὰ τὸν Λαό; Ὄχι «Μία ἀπὸ τὰ Ἴδια». Ἀλλὰ ἀπὸ πολὺ-πολὺ Χειρότερα. Το Ένζυμο

Ο ΘΑΥΜΑΣΤΟΣ ΓΕΡΟΝΤΑΣ ΤΩΝ ΛΙΜΝΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΜΕΡΑΜΠΕΛΛΟΥ ΕΦΡΑΙΜ, Ο ΕΠΟΝΟΜΑΖΟΜΕΝΟΣ «ΧΑΤΖΗΣ ΠΑΤΕΡΑΣ»

Υπάρχουν δύο μορφές θεολογίας. Μια καθαρώς ακαδημαϊκή, η οποία χωρίς να στερείται υπαρξιακών στοιχείων, έχει ως κύριο χαρακτηριστικό τη νοησιαρχία και λειτουργεί ως ένας κλάδος επιστήμης με ειδικότητες. Είναι η θεολογία του σπουδαστηρίου, της έδρας, του συγγράμματος. Και υπάρχει η άλλη θεολογία, η κυρίως υπαρξιακή, η οποία χωρίς να στερείται επιστημονικών στοιχείων, εκτείνεται επέκεινα της «επιστήμης» και των ειδικοτήτων, προς το όλον, στον χώρο της χάρης του Θεού. Αυτή ακολουθεί τη μεθοδολογία, το ήθος των «θεουμένων», το φωτεινό παράδειγμα της εν Χριστώ, βιοτής των Αγίων του Θεού. Είναι αυτή που υπερβαίνει τη «στατική θρησκεία», τη «θρησκειοποίηση» του ευαγγελίου, η οποία παρακάμπτει εγωκεντρικά, την οντολογία της Εκκλησίας, είναι η δυναμική διαλογική θεολογία, είναι το σμίξιμο του θείου και του ανθρώπινου. Είναι η θεολογία και η βίωση της θείας «λειτουργίας», στην καθημερινή ζωή. Η «λειτουργία των δομών του κόσμου και της ομοιοστατικής δομής της ανθρώπινης ύπαρξης, με κέντρο των πάντων την «φιλόκαλον καρδίαν», μετά την έξοδο του χριστιανού από το Ναό, από τη θεία λειτουργία, προκειμένου αυτός να εισέλθει και να ενεργοποιηθεί στη λειτουργία του κόσμου». Με άλλα λόγια, είναι ο χριστιανικός βίος, το πολίτευμα της Εκκλησίας, η εμπειρία η αγιοπνευματική, η γνώση της αλήθειας, η αδιάλειπτη προσευχή, η μέθεξη στις άκτιστες ενέργειες του Αγίου Πνεύματος, η πρακτική θεολογία, η βιωματική, εκείνη, των Αγίων και θεοφόρων Πατέρων. Αυτή η θεολογία, έχουσα τη θεωρία της όλης υπάρξεως του ανθρώπου και της κτίσεως, συνθέτει κάθε στιγμή τη συνάντηση της Αποκαλύψεως με τον άνθρωπο ως πρόσωπο και με την κοινωνία. Συνθέτει τη συνάντηση του Λόγου του Θεού με τον ανθρώπινο λόγο και τη σάρκα του ανθρώπου, με το άγχος και την αγωνία του κόσμου. Συνθέτει την Εκκλησία με τον κόσμο, με την Ιστορία, με τον Πολιτισμό, με σκοπό να οδηγήσει στη νίκη κατά της φθοράς και του θανάτου, στη μετάνοια, στην ανάσταση, στη μεταμόρφωση του νου και των αισθήσεων και όχι στην παραμόρφωση τους. Στοχεύει, να οδηγήσει τελικά, στη θέωση και την αγιότητα του ανθρώπου. Όλα αυτά που αναφέραμε, είναι η καθολική οικουμενική θεολογία και η πολιτεία των Αγίων Αποστόλων, των Μαρτύρων, των Ομολογητών, των Νεομαρτύρων, των Οσίων, των Αγίων, θεοφόρων Πατέρων και των Ασκητών της ερήμου. Αυτό είναι το «ζω δε ουκέτι εγώ, ζει δε εν εμοί Χριστός», το οποίο βίωσε ο Απόστολος Παύλος, αυτό είναι το «μυστικό συναπάντημα» στην Εκκλησία αλλά και στον ουράνιο θάλαμο της καρδιάς μας. Είναι η αίσθηση και το μυστήριο της υπερβατικότητας και της ενοίκησης του Θεού και Πατρός, ο οποίος μας περιβάλλει από παντού. Μια ματιά, στο σύγχρονο κόσμο της εκκοσμίκευσης, της αποστασίας από τον αληθινόν Θεόν και την Αγία του Χριστού Εκκλησία, όπου κυριαρχεί η πίκρα και ο αναστεναγμός στο «γιατί δεν είμαι άγιος!», θα μας πείσει για την αλήθεια και το μεγαλείο της ορθόδοξης εκκλησιαστικής μας πίστεως και ζωής, όπως εκφράστηκε και εκφράζεται από τους «ειδότας και παθόντας τα θεία», και για την πραγματική και ακατάπαυστη παρουσία του Ιησού Χριστού και των «αυτοπτών μαρτύρων» και «ερμηνευτών» αυτής, ανάμεσά μας. Την «πρακτική» θεολογία, των Αγίων Πατέρων, την αγιοπνευματική εμπειρία, τη βίωση της «παραθήκης της πίστεως», πιστεύομε, δεν μπορεί να τη δώσει κανένα κοσμικό ή ορθόδοξο Πανεπιστήμιο, όσο και αν αυτά αναβαθμίσουν τα εκπαιδευτικά τους προγράμματα και την ακαδημαϊκή τους ζωή. Η γνώση της αλήθειας, η «μόρφωσις ευσεβείας», η μέθεξη με τον πλούτο της χάρης του Θεού, είναι έργο του Τριαδικού Θεού και της Αγίας Του Εκκλησίας. Αυτή τη θεολογία βίωσε ο θαυμαστός και προορατικός ιερομόναχος των Λιμνών, Εφραίμ Δημητρακόπουλος ή Δημητρόπουλος (+1909), ο επονομαζόμενος και «Χατζή Πατέρας». Την έζησε, από τα παιδικά του χρόνια, στον Ιερό Ναό της Ευαγγελίστριας, στις βεγγέρες στα «πνευματικά σοκάκια» του παραδοσιακού χωριού του, στα πανάγια προσκυνήματα των Ιεροσολύμων, στα Μοναστήρια της περιοχής, στις συναντήσεις και συζητήσεις που είχε με τους ευλαβείς και παραδοσιακούς ιερείς του χωριού του, ιδιαίτερα με τον κατά καιρούς, φιλοξενούμενο στις Λίμνες, Όσιο Ιωσήφ τον Γεροντογιάννη (1799-1874), ο οποίος, ως μαρτυρείται από τις πηγές, μεταβαίνοντας προς το Ηράκλειο, «δεν πατούσαν τα πόδια του στο δρόμο, αλλά πραγματικά, πετούσε…», σαν να ήταν ένας φτερωτός άγγελος, ένας ουράνιος άνθρωπος. Αυτή τη ζωντανή μαρτυρία μας έδωσε ο μικρός μαθητής Ευθύμιος, ο μετέπειτα «Χατζής Πατέρας», του οποίου την ιερωσύνη προείδε και προείπε, ο Όσιος Ιωσήφ. Την ίδια αυτή θεολογία, που ταυτίζεται με την αδιάλειπτη προσευχή, την υπακοή, την ένδεια και την ταπείνωση, βίωσε και ο μακαριστός και αγαπημένος μας Άγιος Γέροντας Ευμένιος Λαμπάκης, ο προορατικός, Ηγούμενος της Ιεράς Μονής Προφήτη Ηλία, Ρουστίκων Ρεθύμνου (+2005). Οι θαυμάσιοι αυτοί, πνευματέμφοροι, «ουράνιοι άνθρωποι», που φυτεύτηκαν από τον Τριαδικόν Θεόν στην ηρωοτόκο και Κρήτη, στον αμπελώνα της Αποστολικής, και αγιοτόκου Εκκλησίας μας, τον 19ο και στον 20 αιώνα, ως συνεχιστές της γεροντικής παράδοσης των Οσίων Γερόντων της Μονής Κουδουμά Παρθενίου (1829-1905) και Ευμενίου (1846-1920), με συντροφιά τον Όσιο Γέροντα Ιωσήφ τον Γεροντογιάννη (1799-1874) και τον Όσιο Χατζή Ανανία, (1837-1907), Ηγούμενο της Παναγίας της Εξακουστής, πυρπολήθηκαν από την θερμουργό αγάπη τους προς τον Θεόν και αφιέρωσαν «πάσαν την ζωήν» αυτών, μόνο σε Εκείνον, στον «Ποιητήν του παντός» και Σωτήρα του κόσμου. Απάντησαν δηλ., στην πράξη, στο ερώτημα του Ιησού Χριστού προς τον Απόστολον Πέτρον: «Σίμων Ιωνά, αγαπάς με πλείον τούτων», που σημαίνει: «Σίμων, γιε του Ιωνά, μ΄αγαπάς περισσότερο απ΄όσο αυτοί εδώ;», και σε πιο ελεύθερη μετάφραση: «απ΄όλους τους άλλους, και απ΄όλα τα άλλα πράγματα του κόσμου;». Με την αποβολή της φιλαυτίας, των νοσογόνων παθών της ανθρώπινης φύσεως, την αυταπάρνηση, με την ταπείνωση, την καταδεκτικότητα προς τον άνθρωπο της καθημερινότητας, τον απλό άνθρωπο του μόχθου και του πόνου, εργάστηκαν με αφοσίωση για τη μετάδοση του ζωντανού κηρύγματος της αναστάσεώς του Κυρίου, για τη θεραπεία του ανθρώπινου πόνου, της ασθένειας ψυχής τε και σώματος, ακολουθώντας τη μέθοδο των Αγίων Αναργύρων (δηλαδή, χωρίς να λαμβάνουν αργύρια και με την προτροπή μετά την ίαση: «Πήγαινε και μηκέτι αμάρτανε», «πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τα έθνη», «κηρύξατε το ευαγγέλιον πάσει τη κτίσει». Το μήνυμα προς τους ασθενείς ήταν: Θεραπευτήκατε με τη χάρη του Θεού, οφείλετε από τώρα και στο εξής, να καταθέσετε την προσωπική σας μαρτυρία για τον Χριστόν και την Αγία Του Εκκλησία». Η ταπείνωση και τα θαυμάσιά τους με τα χαρίσματα της ιάσεως, της προόρασης «πραγμάτων ου βλεπομένων» και της αναστήλωσης των ερειπίων της ψυχής, των γενομένων «αυτειδώλων», οι αρετές τις οποίες απόκτησαν, προκαλούσαν θαυμασμό και έκπληξη στο στενό και ευρύτερο περιβάλλον τους. Για τις αρετές της πίστεως, της ταπείνωσης, της ανεπιτήδευτης απλότητας, ιεροπρέπειας και σεμνοπρέπειας, δόθηκε σε αυτούς, πλούσια η χάρη του Αγίου Πνεύματος. Απόδειξη τούτου του συμβάντος, η γεμάτη δράση και αυταπάρνηση αγάπη τους προς τον Θεόν και προς τους καταφεύγοντας προς αυτούς, συνανθρώπους τους, οι θεόπνευστες διδαχές και πατρικές συμβουλές τους. Επίσης, οι μαρτυρίες του «λαού του Θεού» για τα πάμπολλα «θεοσημεία» και τα θαύματά τους. Στη συνείδηση σε εκείνους όσοι τους γνώρισαν και τους αγάπησαν είναι άγιοι και η φήμη τους φτάνει ως τις μέρες μας και διατηρείται ζωντανή, ιδιαίτερα στους κατοίκους του Ν. Λασιθίου και του Ηρακλείου. Πολλοί έχουν γράψει για τον Όσιο Γέροντα του Μεραμπέλλου τον πατέρα Εφραίμ και πολλοί ευσεβείς Λιμνιώτες, όπου γης, υπό την εμπνευσμένη καθοδήγηση του δραστήριου και άξιου Ποιμενάρχη μας, Σεβασμιωτάτου κ. Νεκταρίου εργάσθηκαν και εργάζονται για την προβολή και τη δόξα ενός τοπικού Αγίου και συνεπώς, για την δόξα της Εκκλησίας μας. Τα τελευταία χρόνια, από ότι μας πληροφόρησε πανεπιστημιακός Καθηγητής της Αγιολογίας, γίνεται αναφορά στο πρόσωπο και στα θαυμαστά έργα του Οσίου πατρός των Λιμνών, σε διεθνή θεολογικά συνέδρια και σε πνευματικές συνάξεις (Ρωσία, Ισπανία, Φιλανδία). Αυτό το ευχάριστο γεγονός, αποτελεί μεγάλη ευλογία του Οσίου Εφραίμ στις μέρες μας. Μέσα από αυτά τα βιβλία και τις δημοσιεύσεις στον τοπικό τύπο έχουν ήδη γίνει γνωστές, στο χριστεπώνυμο πλήρωμα, πολλές πτυχές από τη ζωή, τη δράση και τα θαύματα του χαρισματικού Γέροντα. Σε ό,τι μας αφορά, έχομε ήδη μιλήσει και γράψει αρκετά για τον Άγιο Γέροντα των Ρουστίκων πατέρα Ευμένιον, τον θαυμαστό και προορατικό. Το σημερινό δημοσίευμα στην έγκριτη και φιλόξενη τοπική μας εφημερίδα ΑΝΑΤΟΛΗ, αποτελεί ένα μικρό αφιέρωμα τιμής στη μνήμη του «Χατζή Πατέρα», με αφορμή την εορτή του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου, στις 8 Μαϊου, κατά την οποία εορτάζει και ο ιστορικός ομώνυμος Ναός στην είσοδο του οικισμού «ΣΧΙΣΜΑ» του χωριού των Μέσα Λακωνίων με την αναπαλαίωση του οποίου συνδέεται άμεσα, ο Άγιος Γέροντας των Λιμνών. Ταυτόχρονα, εκπληρώνομε ένα μικρό χρέος προς τον Άγιο, ο οποίος, συνδέθηκε πνευματικά με την οικογένεια του παππού μου, εκ μητρός, του Γιωργή Δ. Μαρνέλλου (+1970), και έκτοτε, αποδειγμένα, εκχέει πλούσια τη χάρη και την ευλογία του και στην ιερατική μας οικογένεια. Το παρόν άρθρο ταυτόχρονα, αποτελεί αντίδωρο αγάπης, τιμής, και ευγνωμοσύνης για τις μεγάλες του ευλογίες, ιδιαίτερα από το έτος 2000 και εξής, προς την ελαχιστότητά μου. Είναι συγκλονιστικό το γεγονός της παρουσίας του στη ζωή μας, στα χρόνια της ανέγερσης του Ναού της Παναγίας ΡΟΔΟΝ ΤΟ ΑΜΑΡΑΝΤΟΝ και της άσκησης από εμάς, των καθηκόντων του Διευθυντή-Σχολάρχη της Ανωτέρας Εκκλησιαστικής Σχολής Ηρακλείου. Ας μας επιτραπεί, στο σημείο αυτό, να αναφερθούμε, χωρίς καμιά διάθεση αυτοπροβολής ή ιδιοτέλειας, σε ένα μόνο, εκ των πολλών σημείων της ευεργετικής παρουσίας του στην ιερατική ζωή μας. Η ΠΡΩΤΗ ΕΠΙΣΚΕΨΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΓΕΡΟΝΤΑ ΕΦΡΑΙΜ ΤΩΝ ΛΙΜΝΩΝ ΜΕΡΑΜΠΕΛΛΟΥ ΣΤΟ ΗΡΑΚΛΕΙΟ ΠΡΟΣ ΤΗΝ ΕΛΑΧΙΣΤΟΤΗΤΑ ΜΟΥ (2002) Το έτος 2002, αναλαμβάνοντας με την ευλογία του Μητροπολίτη Πέτρας Νεκταρίου, τα καθήκοντα του εφημερίου, του Ιερού Προσκυνήματος των Αγίων Αναργύρων του Γενικού Νοσοκομείου της πόλεως του Αγίου Νικολάου Λασιθίου, ο θαυμαστός πατήρ Εφραίμ εμφανίστηκε ευχαριστημένος, στον ύπνο μου ως «λειτουργός» στο Ναό των Αγίων Αναργύρων του Γενικού Νοσοκομείου της πόλεως του Αγίου Νικολάου. Συγκεκριμένα: «Επιστρέφοντας από το Ηράκλειο στην ενορία μου για να τελέσω τον εσπερινό και εισερχόμενος στο Ναό, βλέπομε προς μεγάλη μας έκπληξη, ένα γηραιό ιερέα, μπροστά στην Αγία Τράπεζα, με το πρόσωπο εστραμμένο προς ανατολάς. Φορούσε παλιά, παραδοσιακά και ξεθωριασμένα ιερά άμφια, μπλε χρώματος, πετραχήλι και φελώνιο, με πολυσταύριο και τελούσε, κανονικά, την ιερά ακολουθία του εσπερινού. Κάποιος, λαϊκός ευσεβής Θεολόγος, τον συνόδευε, ο οποίος και έψαλε στο αναλόγιο. Στο τέλος της ακολουθίας, ο σεμνός, και λευκαυγής Γέροντας, εξερχόμενος της ωραίας πύλης και κατευθυνόμενος προς εμένα, ακούγεται ο βοηθός του να μας λέει τα εξής: «Πάτερ Γεώργιε…Είναι ο πατήρ Εφραίμ, έλα για να πάρεις την ευχή του…». Πλησιάζομε τον σεβάσμιο Γέροντα στα σκαλοπάτια της ωραίας πύλης, σκύβομε ευλαβικά, βλέπομε καθαρά στο πρόσωπό του, τη γλυκεία και φωτεινή μορφή του «Χατζή Πατέρα» των Λιμνών, όπως ακριβώς φαίνεται στις σωζόμενες φωτογραφίες του και ακούμε τον πολιό κατάλευκο γέροντα να μας λέει ακριβώς, τα παρακάτω λόγια: «Πάτερ Γεώργιε, ξέρω, ότι κουράζεσαι πολύ στην Ανωτέρα Εκκλησιαστική Σχολή στο Ηράκλειο και ότι έχεις αναλάβει εκεί μεγάλες ευθύνες, γι΄ αυτό, όταν εσύ, λόγω των πολλών καθηκόντων σου, ως Διευθυντή της Σχολής, δεν μπορείς να λειτουργήσεις στην εκκλησία σου, των Αγίων Αναργύρων, να ξέρεις, έρχομαι εγώ και σου λειτουργώ για να σε βοηθήσω στο έργο σου στο Νοσοκομείο…». Συνέχισε, αποκαλύπτοντάς μας, τα ονόματα κάποιων γνωστών προσώπων, νέων στην ηλικία, τα οποία αντιμετώπιζαν τότε, σοβαρά ψυχικά προβλήματα υγείας: «Σε παρακαλώ να προσέξεις αυτά τα πρόσωπα… και να προσεύχεσαι μπροστά σε αυτή την εικόνα της Αγίας μεγαλομάρτυρος… (μου την έδειξε με το χέρι του), για την υγεία τους…». Μόλις συνήλθαμε από την πρώτη έκπληξη, αρχίσαμε επί πολλές ημέρες, να συλλογιζόμαστε ποια άραγε, να είναι τα πρόσωπα, τα οποία ο πατήρ Εφραίμ, ο ουράνιος επισκέπτης στον Ιερό Ναό των Αγίων Αναργύρων του Γενικού Νοσοκομείου Λασιθίου, μας είχε επισημάνει. Μετά από παρέλευση ολίγων ημερών, καταφθάνουν στους Αγίους Αναργύρους, μεμονωμένα, τα συγκεκριμένα πρόσωπα, τα οποία ζήτησαν με αγωνία, να εξομολογηθούν, κάτω από το πετραχήλι μου και στη συνέχεια, να προσευχηθούμε μπροστά στα ιερά λείψανα γνωστών Αγίων, που ανήκουν στο Ρόδον το Αμάραντον στο ναϊδριο της Αγίας Σκέπης, για τα σοβαρά προβλήματα ψυχικής υγείας τους, ώστε να αποκτήσουν και πάλι, την εσωτερική αρμονία και γαλήνη μέσα στην ψυχή τους. Οι προσευχές μας προς την Αγία Σκέπη, τους Αγίους Νικόλαον, Νεκτάριον Πενταπόλεως, Σέργιον, και προς τον Όσιο Εφραίμ, τον «Χατζή Πατέρα» των Λιμνών μετά από λίγους μήνες, «δόξα τω Θεώ», εισακούστηκαν και αποκαταστάθηκε πλήρως, η υγεία των πασχόντων προσώπων,των οποίων τα προβλήματα αγνοούσαμε και για τους οποίους ενδιαφέρθηκε με ιδιαίτερη αγάπη ο Άγιος της αγάπης και της συμπόνοιας Πατήρ Εφραίμ». Η ιερή αυτή στιγμή, το όραμα αυτό, με τις συνεχείς, έκτοτε, επισκέψεις του Θαυμαστού Γέροντα πατρός Εφραίμ στους Αγίους Αναργύρους, στα Έξω Λακώνια και στον Ναό «Ρόδον το Αμάραντον», έδωσαν σε εμένα την αφορμή, για να ξεκινήσω ταπεινά και αθόρυβα την έρευνα μου για το βίο και την πολιτεία του Οσίου Εφραίμ. Έκτοτε, με τη συναίσθηση ότι «ήλθαμε και εμείς σε τούτο τον μάταιο κόσμο για να μαρτυρήσομε «τη αληθεία», αρχίσαμε να προσευχόμαστε καθημερινά, μέρα και νύχτα και στον Όσιο Εφραίμ των Λιμνών, ο οποίος από τότε, εμφανώς συνδέθηκε μαζί μας, και με την ιερατική μας διακονία και ιεραποστολική δράση στο Εξωτερικό (Ρωσία). Θεωρήσαμε οφειλόμενο ιερό χρέος, να ξεκινήσομε και εμείς, ταπεινά και αθόρυβα, τη δική μας ιστορική έρευνα και την «κατάθεση ψυχής» για να αναδείξομε την μεγάλη και Άγια Μορφή ενός σπουδαίου και θαυματουργού Αγίου Γέροντα της Κρήτης. Είμαστε ευτυχής, που και εμείς, στο μέτρο του δυνατού, συμπαραστεκόμαστε με τις μικρές μας δυνάμεις, στην καταγραφή άγνωστων στοιχείων για τη ζωή του τοπικού Οσίου και στις ευγενείς προσπάθειες της Ενορίας της Αγίας Μαρίνας των Λιμνών και των λοιπών φορέων του παραδοσιακού αυτού χωριού που δραστηριοποιούνται για την ανάδειξη της μορφής του πνευματικού τους πατρός, που τώρα και πολλά χρόνια, αναλήφθηκαν, κάτω από την αιγίδα και με τις ενέργειες του Οικείου Μητροπολίτη Πέτρας κ. Νεκταρίου. Και τούτο το μικρό έργο, το πράττομε, «ευκαίρως», «ακαίρως, με πολλή προσευχή, με άπλετη πνευματική χαρά και αγαλλίαση, του Αγίου Εφραίμ «συνεργούντος και τον λόγον βεβαιούντος» «δια πολλών σημείων, ορατών και στους συνεργάτες μου, με πρώτο σταθμό έρευνας τα «Πνευματικά Λακώνια και ο Όσιος Εφραίμ των Λιμνών». Ο τίτλος της μικρής αυτής έκδοσης που ετοιμάζεται, ανήκει στον Σεβασμιώτατο Μητροπολίτη Πέτρας και Χερρονήσου, τον οποίο ευχαριστούμε, προσευχόμαστε γι΄αυτόν, και βαθύτατα τον ευγνωμονούμε. ΣΥΝΤΟΜΟ ΒΙΟΓΡΑΦΙΚΟ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΩΝ ΛΙΜΝΩΝ ΚΑΙ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΙΚΟ ΤΟΥ ΧΑΡΙΣΜΑ Ο θαυμαστός Γέροντας Εφραίμ είναι πραγματικά, μια σπουδαία σύγχρονη αγιοπατερική μορφή της Αποστολικής Εκκλησίας της Κρήτης, είναι ο «εν ασκήσει διαλάμψας και στην αρετή διαπρέψας», χαρισματικός Γέροντας των Λιμνών και του Μεραμπέλλου Εφραίμ, το στολίδι του τόπου μας, το απαύγασμα της δόξης του Θεού, γνωστός ιδιαίτερα στους Νομούς Λασιθίου και Ηρακλείου ως «Χατζή Πατέρας». Αν και είναι πολύ γνωστός και αγαπητός στον τόπο μας και υπάρχουν ακόμα παλιές γενιές ανθρώπων που τον ευλαβούνται, τον τιμούν, και προσεύχονται σε Αυτόν, γνωρίζουν καλώς το βίο και την πολιτεία του, μεταδίδουν τα της αγιότητάς του, τα άπειρα θαύματά του, μολαταύτα, κρίνομε απαραίτητο, να παραθέσομε σύντομα, λίγα βιογραφικά στοιχεία για τους νέους και τις νέες αυτού του τόπου, επιφυλασσόμενοι σε επόμενα δημοσιεύματα, να δώσομε και άλλα άγνωστα στοιχεία για να συμπεριληφθούν στον καταρτιζόμενο φάκελο για την αγιοκατάταξή του. Ο ιερομόναχος Εφραίμ, κατά κόσμον Ευθύμιος Δημητρακόπουλος ή Δημητρόπουλος, γεννήθηκε στο παραδοσιακό χωριό Λίμνες Μεραμπέλλου Λασιθίου Κρήτης από ευγενείς γονείς το Μιχάλη και τη Μαρία. Διψασμένος για μάθηση στα δύσκολα χρόνια της Τουρκοκρατίας αναγκαζόταν να πηγαίνει νύχτα σε Κρυφό Σχολειό της ευρύτερης περιοχής, στο Καστέλλι της Φουρνής στην «Κεραπολίτισσα» για να μάθει τα ελληνικά γράμματα και τα ιερά γράμματα «τα δυνάμενα σοφίσαι εις σωτηρίαν». Ο Ευθύμιος, κατά τη νεανική του ηλικία, απασχολήθηκε σε γεωργικές δουλειές. Ήταν συνετός νέος, έξυπνος, επιμελής, υπάκουος και φιλακόλουθος. Καλλιεργούσε τις διαπροσωπικές σχέσεις και συμμετείχε σε όλες τις κοινωνικές και πνευματικές εκδηλώσεις του χωριού του. Ταυτόχρονα ήταν και πολύ καλός ψάλτης. Έγινε Μοναχός στην ιστορική Μονή της Αγίας Τριάδος Αρετίου, και αργότερα ιερομόναχος, σύμφωνα και με την πρόρρηση του Οσίου Ιωσήφ του Γεροντογιάννη, τον οποίο από μαθητής, γνώρισε και όπως πληροφορηθήκαμε τελευταία, και συναναστράφηκε, όταν ο Γέροντας Ιωσήφ, φιλοξενούνταν πολλές φορές σε φιλικό λιμνιώτικο σπίτι (της οικογένειας Μαστοράκη) στη γειτονιά του «Χατζή πατέρα», και περπατούσε στα σοκάκια των Λιμνών. Ο Ευθύμιος έλαβε το όνομα Εφραίμ. Πιθανότατα χειροτονήθηκε ιερεύς από έναν Άγιο Επίσκοπο, τον Πέτρας Μελέτιο Χλαπουτάκη (1855-1899), στην Ιερά Μονή Αρετίου. Με αυτή την ιδιότητα, ο ιερομόναχος Εφραίμ, έλαβε μέρος στους αγώνες για την απελευθέρωση της Κρήτης από τους Τούρκους. Πολέμησε με γενναιότητα με άλλους Καπεταναίους σε όλες τις μάχες της Ανατολικής Κρήτης, κατά τα έτη 1867-1869. Πήγε, ως προσκυνητής στους Αγίους Τόπους. Μετά την επάνοδό του, τον κάλεσε στη Νεάπολη Μεραμπέλλου ο Επίσκοπος Πέτρας Τίτος Ζωγραφίδης και του ζήτησε να γίνει ιερομόναχος και να αναλάβει τη διαποίμανση των Λιμνιωτών ως εφημέριος του Ιερού Ναού της Ευαγγελίστριας, τον οποίο είχε κτίσει ο πατέρας του, εκ θεμελίων, σε δικό του οικόπεδο. Παράλληλα, ο φωτισμένος και αγιασμένος ιερομόναχος Εφραίμ εξυπηρετούσε και την Ενορία Μέσα Λακωνίων, όπου, σύμφωνα με έγκυρες μαρτυρίες, ανήγειρε εκ των ερειπίων, τον Ιερό Ναό του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου στο συνοικισμό Σχίσμα των Μέσα Λακωνίων, όπως έκαμε ο Άγιος Νεκτάριος για την Ιερά Μονή της Αγίας Τριάδος στην Αίγινα. Για το θέμα αυτό, θα προχωρήσομε στη συγγραφή ενός ακόμα άρθρου για να συμπληρώσομε το ιστορικό της ανέγερσης του Ναού, καθώς και να δημοσιοποιήσομε μερικά θαύματα, τα οποία επιτέλεσε ο Όσιος Εφραίμ στα Μέσα και στα Έξω Λακώνια. Η ΑΝΑΚΑΛΥΨΗ ΤΗΣ ΣΠΗΛΙΑΣ ΤΟΥ «ΧΑΤΖΗ ΠΑΤΕΡΑ» ΣΤΑ ΜΕΣΑ ΛΑΚΩΝΙΑ Είναι επίσης σημαντική και πολύ ενδιαφέρουσα η μαρτυρία για τον χώρο της διαμονής του στα Μέσα Λακώνια, όταν πήγαινε εκεί, για να «σπερνιάσει» και για να λειτουργήσει. Πριν από το θάνατο του θείου μου του Δημήτρη Γ. Μαρνέλλου, (+2001) ήδη, αυτός μου είχε υποδείξει κάποια σημεία, στο Σχίσμα, για να ψάξω και να βρω τη σπηλιά στην οποία διανυκτέρευε ο Όσιος Πατέρας Εφραίμ στα Μέσα Λακώνια. Ο Δημήτρης, ο γνωστός ως ο «Μήτσος ο κουρέας», ως ο τελευταίος, εκ των δέκα παιδιών του «Γιωργή» Δημητρίου ,Μαρνέλλου ή Μαρνελλάκη, ήταν πολύ καλά, πληροφορημένος από τους ευσεβείς γονείς του και από τα μεγαλύτερα αδέλφια του για την ευλογημένη και θεοφρούρητη διακονία του «Χατζή πατέρα» στα Μέσα Λακώνια και για τον τόπο και τον τρόπο διαμονής και διαβίωσής του. Επίσης ήξερε για το προορατικό του χάρισμα και τα πάμπολλα θαύματά του, στο Ναό της Ευαγγελίστριας Λιμνών, στα Μέσα και Έξω Λακώνια, στην Κριτσά, στην Πρίνα, στην Ιεράπετρα, στα Ανώγεια και σε άλλα μέρη, τα οποία συνεχώς διηγούνταν στους φίλους και στους γνωστούς του, από την πόλη μας μέχρι τον Άγιο Σίλα στο Ηράκλειο, όπου συχνά, έκανε επισκέψεις σε συγγενικά του σπίτια. Με βάση τις υποδείξεις του, πήγαμε λοιπόν, μερικές φορές, στα Μέσα Λακώνια, πριν το έτος 2000, σταματούσαμε το αυτοκίνητό μας, κοντά στο κοινοτικό πηγάδι στο Σχίσμα, και ψάχναμε από εκεί και μέσα, προς τον συνοικισμό «Χαμηλό» όλα τα βράχια που υπάρχουν, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Λέγαμε στο θείο: «Θείε Δημήτρη… έψαξα, αλλά δεν βρήκα το σπηλιάρι…». Εκείνος επέμενε ότι «είναι κοντά στο κοινοτικό πηγάδι, κάπου, απέναντι από το σπίτι του Παγκάλου…». Τελικά ο Άγιος Εφραίμ, με λυπήθηκε, για τις άγονες, τις άκαρπες «στρατιές» μου, με φώτισε και καθοδήγησε τα βήματά μου. Μετά από ένα εσπερινό στην Εκκλησία του Αγίου Ιωάννου, προσκληθήκαμε στο παλιό καφενείο του Ηλία και της Μαρίας Παγκάλου για ένα καφέ. Βρήκαμε λοιπόν την ευκαιρία και αρχίσαμε να τους διηγούμαστε ιστορίες από το βιο του «Χατζή Πατέρα». Φάνηκε ότι γνώριζαν πολλά και ενδιαφέροντα για τον Άγιο Γέροντα και για μια συντεκνιά, την οποία έκαμε Αυτός στις Κακοκάμωτες. Σχετικά με το σπηλιάρι, με παρέπεμψαν σε κάποιο συγχωριανό τους, μεγαλύτερης ηλικίας, ο οποίος είχε ακούσει από συγγενικά του πρόσωπα, πολλές ιστορίες για την εν Χριστώ ζωή και τα πνευματικά χαρίσματα του Αγίου. Ας είναι αιώνιο το μνημόσυνό τους, τους ευχαριστούμε και τους ευγνωμονούμε από τότε, γιατί οδήγησαν τα βήματά μας στο φιλόξενο σπίτι του αγαπητού μας φίλου και πολύ πιστού χριστιανού Λευτέρη Βάρδα, όπου βρήκαμε όλες τις πληροφορίες που αναζητούσαμε. Προγραμματισμένα, τον επισκεφτήκαμε στο σπίτι του και είχαμε ως συνοδό μας τον αγαπητό μας μαθητή, εκ Λιμνών, το Γιάννη Φαζό, ο οποίος και μας βοήθησε πρόθυμα στην μαγνητοφώνηση της συνέντευξης, αλλά και σε επόμενες επισκέψεις μας, στη φωτογράφηση σπιτιών και χώρων που συνδέονται με τον Μεραμπελλιώτη Όσιο. Έτσι, καταγράψαμε με χαρά και αγαλλίαση, στο τετράδιό μας και στο κασετόφωνο, αυτές τις σπάνιες και άγνωστες πληροφορίες, εκ των οποίων, μερικά στοιχεία παρατίθενται στο παρόν δημοσίευμα. Για πρώτη φορά, δημοσιοποιήσαμε μερικές πληροφορίες για το ιστορικό του ως άνω Ναού και για το σπηλιάρι που διέμενε ο Άγιος Γέροντας, παρόντος μάλιστα, ύστερα από παράκλησή μας, και του κ. Ελευθερίου Βάρδα, στο προσυνέδριο που πραγματοποιήθηκε στη μνήμη του «Χατζή Πατέρα» στον ιστορικό Ναό της Ευαγγελίστριας Λιμνών (27-7-2012) με διοργανωτές: Το Ινστιτούτο Ελληνικής Γλώσσας, Ορθοδόξου Θεολογίας και Πολιτισμού και την Ενορία Λιμνών. ΜΕΡΙΚΑ ΘΑΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΕΦΡΑΙΜ ΤΩΝ ΛΙΜΝΩΝ Ο Θαυμαστός Γέροντας Εφραίμ Δημητρακόπουλος ή Δημητρόπουλος, ήταν εγκρατής, νήστις, άνθρωπος προσευχής, πολύ ασκητικός, ευλαβής λειτουργός του Υψίστου. Ως εφημέριος ήταν σεμνοπρεπής και ιεροπρεπής, καλός και άγιος ποιμένας. Είχε λάβει από τον Πανάγιον Θεόν το χάρισμα της διακρίσεως και της ιάσεως διαφόρων ασθενειών. Όπως γράφει και στο πολύ ωραίο βιβλίο του, σε έμμετρο λόγο, ο φίλος και συμμαθητής μου π. Νικόλαος Λαζαράκης «Εφραίμ Ιερομόναχος εκ Λιμνών»: Άγιος Νικόλαος Λασιθίου 1995. «Ο ιερομόναχος Εφραίμ… είχε το θείο χάρισμα, διαβαστικά να κάνει, η δύναμι θαυματουργική κάθε άρρωστο να γιάννη. Δύναμη θαυματουργική είχε το διάβασμά του, πράγματι, κάθε άρρωστος εύρισκε την υγειά του. Στο σπίτι του ερχότανε απ’ όλη την επαρχία, να βρούνε ανακούφιση να πάρουν ευλογία. Οι άρρωστοι οι ασθενείς ως και οι πονεμένοι, χαρούμενοι και γελαστοί έφευγαν οι καημένοι. Το σπίτι του σαν νάτανε, πράγματι, πανδοχείο και των σωμάτων και ψυχών το θείο ιατρείο. Σαν τον Κοσμά τον Αιτωλό με ζήλο και με πίστη, επεριόδευσε σχεδόν όλη τη νήσο Κρήτη. Λασίθι και Ηράκλειο, Ιεράπετρα, Σητεία για να κηρύξη του Χριστού την Πίστη την Αγία..». Και ο μακαριστός, γνωστός για το ποιητικό το ταλέντο, Γεώργιος Λεμπιδάκης, κάτοικος και Ψάλτης των Λιμνών, που είχε γνωρίσει τον «Χατζή Πατέρα» στα τετράδια τα οποία έγραψε μετά το θάνατο του μακαριστού π. Ευαγγέλου Σφακιωτάκη, και αφιέρωσε σε εμένα, παρόντος και του πεθερού μας Χαραλάμπη Μενεγάκη, αναφέρεται σε πολλά και μεγάλα θαύματα τα οποία επιτέλεσε ο Άγιος Γέροντας των Λιμνών και τα οποία ο ίδιος γνώρισε με αυτοψία. Γράφει σε έμμετρο λόγο τα εξής: «Θα γράψω τώρα μερικά, για τον Χατζή Πατέρα, για την βιογραφία του να μάθουν και πια πέρα. Όσοι δεν τον εγνώρισαν, και θέλουνε να μάθουν, ενόσω ήτο ζωντανός, και στο χωριό για νάρθουν. Ευθύμιος Δημητρόπουλος, ελέγετο ως πολίτης, Εφραίμ μετονομάσθηκε, όταν χειροτονήθη. Και ενορία ανέλαβε, μετά στην Παναγία, απ΄τση ενορίες του χωριού, ήτονε κι αυτή μία. Και είχενε διαδοθή, σ΄όλη σχεδόν την Κρήτη, η φήμη του και τρέχανε, στο φτωχικό του σπίτι. Άρρωστοι γέροι και παιδιά, γυναίκες εις το πλείστον, πως με την θείαν δύναμιν θα βρουν την ίασιν των. Γιατί ήχαν την πεποίθησιν σε όποιο ήθελα διαβάση, ευθύς εθεραπεύετο, από ότι και θα νάχη. Και ήτον αδύνατον, για να περάση μέρα, να μην ερθούνε να ρωτούν, για τον Χατζή Πατέρα». Με βάση τις δικές μας πληρτοφορίες, Και λίγο παρακάτω, ο ίδιος διηγείται τα θαύματα της θεραπείας μιας δαιμονισμένης από την Ιεράπετρα και ενός λιμνιώτη που πονούσε το μάτι του, μέσα από τη διήγηση των οποίων, διαπιστώνεται το χάρισμα της «διάκρισης των πνευμάτων» και της θαυματουργικής του δύναμης : «Ένα ακόμη γεγονός, θέλω να εξιστορήσω, εκείνο που συνέβηκε, σε τούτο αξοπίσω. ΄Ενας από τη Γεράπετρο, είχε μια θυγατέρα, κι΄ήτο δυο χρόνια άρρωστη, και φέρνουν την μια μέρα. Μαζί με δυό του συγγενείς, την ήφερε δεμένη, καθώς μετά του είπανε, πως ήτο δαιμονισμένη. Και μόλις ήρθαν στο χωριό, σύμπτωση μού παντήξαν, για τον Χατζή Πατέρα, εμένα ερωτήσαν. Δεν μας σε λές παρακαλώ, το σπίτι που είναι, στο επάνω μέρος του χωριού, τως είπα ότι είναι. Επήγανε και τον ηύρανε, κι είπαν του την αιτίαν, κι είπε πως η κόρη σας, θέλει μια λειτουργία. Και κατά τα μεσάνυχτα, να είσθε ετοιμασμένοι, για τ΄άλλα ότι χρειάζεται, να είσθε ξεγνοιασμένοι. Βαστούσανε ένα ντρουβά, και δίδουν του πεσκέσι, και πιάνει ένα κόσκινο, μέσα να τα φθεκερέση (φκερέση). Ήσαν απίδια εκλεκτά, κι΄αμέσως αρχινίζει, το ένα εδώ το άλλο εκεί, να τα διαχωρίζει. Στο ένα μέρος τα μισά, και στ΄άλλο όλα τ΄άλλα, χωρίς να δίδει προσοχή, μικρά ναι ή μεγάλα. Απήτις τα ξεχώρισε, του λέει ξέρεις γιάντα, ήβαλα τα μισά έπαε, τ΄άλλα στην άλλη πάντα. Ετουτανέ μ΄εφτάνανε, τι τά θελες ετούτα, που είναι από ξένη απιδιά, μαζί και φέρνεις μού τα. Βάλε τα πάλι στο ντρουβά, και ρίξε τα στ΄αχίρι, να μην τα φάη άνθρωπος, και να τα φάνε οι χοίροι. Κι΄άλλη φορά να μην τολμάς, ξένο πράμα να θέλης, για σκέψου το προσεκτικά, δεν είσαι και κοπέλι. Φροντίζει και ειδοποιεί και τον παπά Γιωργάκη, πως θέλει τα μεσάνυχτα βοήθεια λιγάκι. Μια κοπελιά μου φέρανε, και πως να τηνε διάξω, δεμένη την κρατούσανε, στο σπίτι ώστε να φτάξω. Και θέλω και στη λειτουργιά, στα άγια απάνω, γι΄αυτό θέλω βοήθεια,γιατί στον νου μου βάνω. Έτσι που είναι άγρια, αν είναι και δεμένη, μη μου χυθή στα άγια, έτσι αγριεμένη. Και κατά τα μεσάνυχτα, έγινε η λειτουργία, κι΄ επάνω εις τα άγια, εις την μυσταγωγία. Με μια θερμή παράκλησι, πού τσή καμε δεμένης, η λειτουργιά τελείωσε κι΄ήτο ησυχασμένη. Λέει τώρα λύστε την, κίνδυνος δεν υπάρχει, με του Θεού την δύναμιν τώρα θα ησυχάση. Και πήραν την και φεύγοντας, γύρισε στην εκκλησία, την κολαϊνα τση άφισε, δώρον στην Παναγία. Σε όλους έγινε γνωστόν, κι εκεί που περπατούσε, όλος ο κόσμος μ΄ έκπληξη, την παρακολουθούσε. Γιατί είδαν όταν την φέρανε, πως ήτονε δεμένη, και τώρα όπου φεύγανε την είχανε λυμένη. Και συζητούσε ήρεμα, σ΄ότι την ερωτούσαν, και εκεί οπού εκάθητο, την παρακολουθούσαν. Και όλοι δοξάσαν τον Θεόν, τέτοιο μεγάλο θαύμα, κι΄ότι η πίστις στον Θεόν, είναι μεγάλο πράμα. Και με ανέκφραντον (ανέκφραστον) χαράν, φεύγουν την ίδια μέρα, ευχαριστούντες τον Θεόν, και τον Χατζή πατέρα. Την χέρα από σειρά, φιλούν όλοι και φεύγουν, κι΄όσοι τως επαντήχνανε, την ιστορία λέγουν. Το θαύμα τούτο τό μαθε, μετά και ο Δεσπότης, ως και συγχαρητήρια, του έστειλε κατόπιν». Επίσης ο Σεβασμ. Μητροπολίτης Ρεθύμνης κ. Ευγένιος (Αντωνόπουλος) παρατηρεί τα εξής σημαντικά για τον Χατζή Πατέρα, προλογίζοντας, τότε, ως αρχιμανδρίτης και ιεροκήρυκας της Ιεράς Μητροπόλεως Πέτρας, το παραπάνω βιβλίο του π. Νικολάου Λαζαρακη. «Ο ιερομόναχος Εφραίμ… ανήκει στην πλειάδα των ευλαβών Λειτουργών του Υψίστου, οι οποίοι ως «ποιμένες καλοί» παρέμειναν πλησίον του ποιμνίου τους, συμμερίσθηκαν τις δοκιμασίες των ανθρώπων και εργάσθηκαν άοκνα για την ηθική και την πνευματική συγκρότησή τους. Όλα αυτά συνδυασμένα με το γόνιμο πνευματικό έργο, την ευεργετική επίδραση του κηρύγματός του και προ πάντων με τις θαυματουργικές του επεμβάσεις έκαμαν τον ιερομόναχο Εφραίμ πνευματικό οδηγό αναρίθμητων ανθρώπων που έτρεχαν κάτω από το επιτραχήλιό του για να λάβουν την ψυχική και την σωματική τους υγεία». Ο Άγιος και πνευματοκίνητος Γέροντας των Λιμνών Εφραίμ ανάπτυξε μεγάλη εκκλησιαστική, κοινωνική και ιεραποστολική δράση: Έκτισε το ναό των Αγίων Πάντων (1903) στην ομώνυμη νησίδα που βρίσκεται εξακόσια μέτρα από την είσοδο του λιμανιού της πόλεως του Αγίου Νικολάου Λασιθίου. Πρόσθεσε νότια της Εκκλησίας, μερικά κελιά για τη διαμονή του και τη δημιουργία πιθανόν Μονής. Πρωτοστάτησε στην ανέγερση του Αγίου Παντελεήμονα Χουμεριάκου, του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου (1899) 1ου Κοιμητηρίου πόλεως Αγίου Νικολάου Λασιθίου. Πρόσφατη γραπτή μαρτυρία κεκοιμημένου Αγιορείτη Μοναχού αναφέρει για τον Άγιο Γέροντα «ότι αγόρασε και το οικόπεδο για να κτίσει τον Τίμιο Πρόδρομο» και τον χαρακτηρίζει ως θαυματουργό. Επίσης, βοήθησε σημαντικά στη δημιουργία σοβαρών έργων των Λιμνών και της ευρύτερης περιοχής. Ένα από τα μεγάλα έργα του είναι η κατασκευή υδατοδεξαμενής, δίπλα στον τότε κεντρικό δρόμο Σητείας-Ηρακλείου κοντά στον οικισμό Δύο Πρίνοι, της Κοινότητας των Λιμνών, δημιουργώντας μια μικρή όαση στους διερχόμενους διψασμένους οδοιπόρους. Η δεξαμενή και η αγροτική περιοχή πήραν το όνομα «Του Χατζή Πατέρα η στέρνα». Ως Μοναχός Αρετίου ο π. Εφραίμ πήγε στους Αγίους Τόπους, όπου παρέμεινε για ένα χρόνο κατά άλλους τρία χρόνια, Τότε έγινε και Χατζής. Με την επιστροφή του στις Λίμνες όλοι από εκεί και πέρα τον αποκαλούσαν «Χατζή Πατέρα.» Κοιμήθηκε εν Κυρίω, στις 24 Φεβρουαρίου 1909 και ενταφιάστηκε στο Κοιμητήριο του Αγίου Ιωάννου Λιμνών. Αναφέρεται μάλιστα ότι εκείνη την ημέρα έριξε καταρρακτώδεις βροχές και ήταν δύσκολο να ξεπορτίσουν οι Λιμνιώτες για να τον μεταφέρουν στο Κοιμητήριο δύο χιλιόμετρα από το χωριό. Όμως ξαφνικά σταμάτησαν οι δυνατές βροχές, ξεπρόβαλε ο ήλιος και η πορεία της μεταφοράς έγινε μέσα στο ηλιόλουστο περιβάλλον, θυμίζοντας έτσι, το ανέσπερο και άκτιστο φως της Αναστάσεως του Κυρίου, το οποίο «εκ του ζωηφόρου τάφου ανέτειλε». Από τον τάφο του Οσίου Γέροντα Εφραίμ, που ευωδίαζε, έπαιρναν χώμα για ίαση νοσημάτων. Η προσωπικότητα του Εφραίμ, ενίσχυσε την πίστη των Λιμνιωτών και πολλών άλλων χριστιανών, της ευρύτερης περιοχής του Μεραμπέλλου, της Ιεράπετρας, της Σητείας, των Μαλίων, της Χερσονήσου και της πόλεως του Ηρακλείου, οι οποίοι προσέτρεχαν στο άγιο πετραχήλι του. Καλλιέργησε το ήθος τους, διαμόρφωσε και σφυρηλάτησε το εκκλησιαστικό φρόνημά τους, «προσείλκυσε την προσοχή και απόσπασε την εκτίμηση και το σεβασμό τόσο, ώστε μέχρι σήμερα η πίστη των ανθρώπων τον θέλει Άγιο». Και αυτό είναι ένα πολύ σημαντικό στοιχείο για την αγιοκατάταξή του. Όχι μόνο δεν υστερεί σε τίποτα από τις αρετές και την αγιότητα και τα χαρίσματα της προόρασης των προσφάτων ενταχθέντων στα αγιολόγια της Εκκλησίας Αγίων Γερόντων Πορφυρίου και Παϊσίου του Αγιορείτου, αλλά και υπερέχει και σε αρχαιότητα (+1909) και έχει τελέσει φοβερά θαύματα, όπως το σημαντικότερο είναι η θεραπεία ενός μικρού παιδιού, με το όνομα Ταξιάρχης, που ήταν παράλυτο, από το Οροπέδιο Λασιθίου και του έδωσε εντολή, μετά την θεία λειτουργία στην Ευαγγελίστρια Λιμνών και τα ευχολόγια, να σηκωθεί όρθιος, και να περπατήσει και όχι μόνο. Να πάει με τα πόδια από τις Λίμνες στο χωριό του, στο Οροπέδιο Λασιθίου χωρίς να ανέβει στους ώμους της μητέρας του, όπως έγινε κατά την κάθοδό τους, πριν τον συναντήσουν στις Λίμνες! Αυτό το θαύμα είναι συγκλονιστικό και είχε πρωτοδημοσιευτεί στην τοπική εφημερίδα «ΑΝΑΤΟΛΗ» από τον μακαριστό «Λασιθιώτη» αρθογράφο και συγγραφέα Γιάννη Καραβαλάκη. Η παρουσία και η επίκληση του ονόματός του, όπως και του «πεφιλημένου» Αγίου και διακριτικού Γέροντα των Ρουστίκων Ρεθύμνης Ευμενίου Λαμπάκη, διασαλπίζει ότι τελικά δεν τελείωσε η εποχή του Χριστού αλλά «ζη Κύριος ο Θεός εις τους αιώνας και της βασιλείας αυτού ουκ έσται τέλος». Η εν Χριστώ βιοτή του ευλογημένου και χαριτόβρυτου ιερέα των Λιμνών Λασιθίου και οι ποικιλότροπες εκδηλώσεις της αγάπης του ανάμεσά μας κάνει όλους εμάς τους ορθόδοξους χριστιανούς να ομολογούμε στο σύγχρονο κόσμο της απιστίας, της αθεΐας και της αδιαφορίας: «Θαυμαστός ο Θεός εν τοις Αγίοις αυτού», και ερμηνεύει σιωπηλά και μυστικά στη ζωή της Εκκλησίας το λόγο του Αναστάντος Κυρίου: «Ιδού εγώ μεθ’ ημών ειμί πάσας τας ημέρας». Ο θαυμαστός Γέροντας Εφραίμ, γνωστός και αγαπητός σε όλους, με την απλότητά και το ταπεινό του φρόνημα, το προορατικό του χάρισμα, το πλούσιο πνευματικό, κοινωνικό, ιεραποστολικό και φιλανθρωπικό του έργο στέλνει το μήνυμά του στους «συζητητάς του αιώνος τούτου». «Τα μωρά του κόσμου εξελέξατο ο Θεός, ίνα τους σοφούς καταισχύνη. Και τα ασθενή του κόσμου εξελέξατο ο Θεός ίνα καταισχύνη τα ισχυρά» (Α΄ Κορ. 1,27). Ας έχομε την ευχή του, τον παρακαλούμε να έρχεται να μας λειτουργεί και να μας αγιάζει στους Ιερούς Ναούς που διακονούμε εμείς οι ανάξιοι, συλλειτουργώντας με τον Άγιο της αγάπης, της υπομονής και των θλίψεων, τον Μητροπολίτη Νεκτάριον Πενταπόλεως. Το παράδειγμα της οσιακής ζωής του, της ολοκληρωτικής αφιερώσεώς του στον Χριστόν και την Εκκλησία, ας είναι για όλους εμάς, φωτεινός οδηγός στο δρόμο της μετάνοιας, της αλήθειας, της αγιότητας και της σωτηρίας. Εμπλουτισμένη Β΄ έκδοση για την ανάρτηση του άρθρου στην ιστοσελίδα του Ε.Δ.Ι.Ε.Γ.Ο.Θ.Π Ιερός Ναός Ρόδον το Αμάραντον, Άγιος Νικόλαος Κρήτης, Πάσχα 2021

ΔΕΝ ΔΙΔΑΧΤΗΚΑΜΕ ΓΙΑ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΜΕΓΆΛΗ ΕΛΛΗΝΙΔΑ ΣΤΑ ΣΧΟΛΕΊΑ.

Η Περιστέρα Κράκα ήταν αρχηγός επαναστατικού σώματος, την περίοδο της Επαναστάσεως των Ελλήνων στη Μακεδονία, το 1878. Αδελφή του καπετάν Γούλια Κράκα, γεννημένη στη Σιάτιστα Κοζάνης το 1860. Όταν οι Τούρκοι έπιασαν τον αδερφό της και τον έγδαραν ζωντανό, η Περιστέρα ανακηρύχτηκε αρχηγός του αντάρτικου και ορκίστηκε να εκδικηθεί τον μαρτυρικό θάνατο του αδερφού της. Στα 17 της ανέλαβε την αρχηγία ενός σώματος, το οποίο ξεπερνούσε τους 40 άνδρες και έγινε αξιόμαχη και αποτελεσματική. Σύντομα έφτασε στα ίχνη των δολοφόνων του αδερφού της, τους οποίους εκδικήθηκε με το ίδιο τρόπο. Η Περιστέρα πολεμούσε με θάρρος για την ένωση με την ελεύθερη Ελλάδα. Είχε κόψει τα μαλλιά της κοντά και πολεμούσε σαν άντρας. Είχε το ψευδώνυμο «Καπετάν Σπανοβαγγέλης» και είχε ξεκινήσει κλεφτοπόλεμο με τους Τούρκους στις περιοχές της Κοζάνης και της Καστοριάς. Οι εφημερίδες μιλούσαν με θαυμαστό τρόπο για ένα κορίτσι, το οποίο, ντυμένο σαν παλικάρι, πολεμούσε σ’ ένα αντάρτικο σώμα δείχνοντας την ανδρεία και την ευτολμία της. Απ’ τα αναρίθμητα κατορθώματά της ξεχωρίζουμε την πυρπόληση του σταθμού χωροφυλακής στό Τζουμά Πτολεμαίδος και την εξολόθρευση ενός τουρκικού αποσπάσματος στά Καραγιάννινα. Η εκπληκτική αυτή Μακεδόνισσα χαρακτηρίστηκε από τη γαλλική εφημερίδα «Λε Παπιγιόν» ως η Ζαν Ντ’ Αρκ του 19ου αιώνα. Σύμφωνα με τον Ι. Αποστόλου: «Επί εξ μήνας κατόπιν κανείς Τούρκος στρατιωτικός δεν ημπορούσε να κοιμάται ήσυχος. Απιστεύτως γενναία,… η κόρη αυτή, προς την οποίαν επί τέλους ηναγκάσθη να συνθηκολογήσει μία ολόκληρος Αυτοκρατορία. Της έδωσαν αμνηστία…» Αφού οι Τούρκοι της πρόσφεραν αμνηστία, σταμάτησε τη δράση της και έζησε για λίγο ήρεμα στη Σιάτιστα. Όμως αργότερα οι Τούρκοι το μετάνοιωσαν και αιφνιδιαστικά περικύκλωσαν το σπίτι της. Η πανέξυπνη γυναίκα τους αντιλήφθηκε και διέφυγε στην Θεσσαλία το 1882. Παντρεύτηκε έναν από τους συντρόφους της, τον καπετάν Περδίκη, όμως ο άντρας της συνελήφθη στο ελεύθερο Ελληνικό κράτος με την κατηγορία της ληστείας και φυλακίστηκε στην Αίγινα. Ωστόσο ήρθε η ίδια η Περιστέρα στην Αθήνα και συνάντησε τον Βασιλιά Γεώργιο Α’ για να του εξηγήσει πως ο άντρας της δεν ήταν ληστής, αλλά πολέμησε τον Τούρκο και προστάτεψε τους υπόδουλους Έλληνες της Μακεδονίας. Σύμφωνα μάλιστα με την παράδοση, η Περιστέρα πήρε μέρος μπροστά στο Βασιλιά Γεώργιο Α’ σε αγώνα σκοποβολής, νίκησε στο σημάδι τους αξιωματικούς του βασιλιά, κερδίζοντας έτσι αμνηστία για τον άντρα της. Αφού κατάφερε να απελευθερώσει τον άνδρα της, επέστρεψε στη Θεσσαλία. Πέθανε το 1938 σε ηλικία 78 ετών. Υπάρχει μνημείο της στη Σιάτιστα, στην επιγραφή του αγάλματος γράφει: «ΣΤΗ ΣΙΑΤΙΣΤΑ ΕΦΑΝΗΚΕ ΑΝΔΡΕΙΩΜΕΝΗ ΚΟΡΗ ΠΟΥ ΠΕΤΑΞΕ ΣΑΝ ΣΤΑΥΡΑΕΤΟΣ ΣΤΟ ΓΡΙΒΑ Τ' ΜΠΑΛΑΜΠΑΝΗ ΉΤΑΝ Η ΑΝΥΠΌΤΑΚΤΗ, Η ΤΟΥΡΚΟΦΆΓΟΣ ΑΜΑΖΟΝΑ, Η ΛΕΟΝΤΌΚΑΡΔΗ ΚΑΠΕΤΑΝΙΣΣΑ, Η ΠΕΡΙΣΤΕΡΑ ΚΡΑΚΑ».